مقايسه تاثير مكمل آهن به تنهايي و در تركيب با ويتامين C در جبران ذخاير آهن زنان بعد از اهداي خون

Comparison of effectiveness of shot-time iron supplements with iron plus Vitamin C on compensating of Iron loss in female blood donors in Isfahan

چكيده سابقه و هدف كم خوني فقر آهن، از عواقب اهداي خون به ويژه در زنان است لذا برخي آهن درماني كوتاه مدت را در اهداكنندگان توصيه مي‌كنند. در اين مطالعه ضمن بررسي تاثير آهن درماني و عوارض آن در زنان اهداكننده، مصرف ويتامين C همراه با آهن، مورد مقايسه قرار گرفت. مواد و روش‌ها 128 اهداكننده مونث به طور تصادفي و با رضايت كتبي به اين كارآزمايي يك سويه كور وارد شدند. يك گروه پس از اهداي خون، فقط mg 150 مكمل آهن در سه دوز به مدت 10 روز و گروه دوم هم زمان، 750 ميلي‌گرم قرص ويتامين C ، در سه دوز منقسم به مدت 10 روز دريافت كردند. اهداكنندگان در دو نوبت نمونه‌گيري شدند و آزمايش‌هاي فريتين، هموگلوبين، هماتوكريت، آهن و TIBCدر هر دو نوبت انجام شد. يافته‌ها توسط آزمون‌هاي t ، كاي‌دو و 17 SPSS تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها ميزان TIBCدر هر دو گروه افزايش داشت. فريتين در گروه مكمل آهن كاهشي از ng/mL 24 ± 25 به ng/mL 21 ± 22 داشت(036/0=p) و درگروه مكمل آهن و ويتامين C ، كاهشي از ng/dL 17 ± 5/16 به ng/dL 13 ± 5/13 ديده شد(031/0=p). وضعيت ذخاير آهن هر دو گروه مشابه بود. افزايش فريتين فقط در افراد دچار فقدان ذخاير آهن ديده شد(05/0p < ) و مكمل آهن به تنهايي تاثير بيشتري داشت(01/0p= ). نتيجه گيري مصرف قرص‌هاي ويتامين C در زنان اهداكننده تاثيري بر افزايش ذخاير آهن در آن‌ها ندارد و عوارضي را هم بر آنان تحميل نمي‌كند.

Abstract Background and Objectives Iron deficiency anemia might appear in donors particularly in women following blood donation. The present study compared the efficacy and consequences of iron intake compared with iron plus vitamin C supplements. Materials and Methods One hundred thirty eligible female donors were included in the study. The iron supplement group (IS) receiving 150 mg/day in a 10-day course of oral ferrous sulfate, divided in 3 doses were compared with the group who received iron supplement plus vitamin C (750 mg/day) in a 10-day course, divided in 3 doses, orally (AIS group). Ferritin, hemoglobin, hematocrit, serum iron, and total iron binding capacity (TIBC) were checked in both groups at the first visit before donation and 4 months after donation. Results TIBC levels increased in both groups of donors (p < 0.01). Ferritin level in IS group decreased (p= 0.036) from 25 ± 24 (ng/ml ) to 22 ± 21, and in AIS group (p= 0.031) from 16.5 ± 17 to 13.5 ± 13 after donation. Iron storage levels were similar in the both groups (p > 0.05). Gastrointestinal disturbances was seen in 9% (12) of supplement consumers. There are no differences between the two groups (p < 0.05). Conclusions Addition of Vitamin C to ferrous sulfate supplements neither had any impact on body iron load nor placed any adverse effects on blood donors. Moreover, the decline of ferritin level in all volunteers might be due both to the time duration between the first and the second sampling and the menstural period.