استخراج و تعيين مقدار كلروژنيك اسيد با استفاده از روش نوين ميكرواستخراج فاز جامد در گياه دارويي سرخارگل Echinacea purpurea (L.) Moench.

Extraction and determination of chlorogenic acid in Echinacea purpurea using a novel solid phase micro extraction method

اين تحقيق مبتني بر توسعه و به‌كارگيري يكي از تكنيك‌هاي نوين استخراجي در نمونه عصاره گياه دارويي سرخارگل (Echinacea purpurea (L.) Moench.)) جمع‌آوري شده از مزرعه تحقيقاتي شركت داروسازي گياه اسانس واقع در ضلع شرقي گرگان جهت تعيين مقدار تركيبات فنولي آن صورت گرفته است. يك جاذب كامپوزيتي براساس ميكرو استخراج فاز جامد و با استفاده از تكنيك سل-ژل تهيه شد. اين كامپوزيت به صورت كاملاً يكنواخت به درون فيبر توخالي پلي پروپيلني تزريق شد. سرانجام اين وسيله براي استخراج انتخابي كلروژنيك اسيد به‌عنوان تركيب فنولي در عصاره گياه سرخارگل به‌كار گرفته شد. سپس توسط روش كروماتوگرافي مايع با كارايي بالا (HPLC) مقادير تركيبات نام برده در عصاره مورد نظر اندازه‌گيري شدند. عوامل اصلي و موثر بر سنتز اين كامپوزيت و نيز عوامل موثر بر فرآيند ميكرواستخراج مورد بررسي و بهينه‌سازي قرار گرفتند. حد تشخيص با اين تكنيك به 08/0 نانوگرم بر ميلي‌ليتر رسيد. محدود خطي و انحراف استاندارد نسبي به‌ترتيب 2/0-1000 نانو گرم بر ميلي ليتر و 38/0 (3n=) درصد بودند. متوسط بازيافت نسبي پس از وارد كردن آناليت به نمونه در چهار سطح غلظتي بين 8/84 الي 2/97 درصد بود. اين روش به عنوان يك روش جديد براي اندازه گيري مقادير انواع تركيبات فنولي از جمله كلروژنيك اسيد در گياه مذكور و همچنين در ساير گياهان پيشنهاد گرديد. واژگان كليدي: سرخارگل، سل-ژل، كلروژنيك اسيد، كروماتوگرافي مايع با كارايي بالا، ميكرو استخراج فاز جامد

The study has conducted based on the development and application of a novel extraction technique to determine the phenolic compounds in Echinacea purpurea herbal extract. A composite adsorbent based on solid-phase micro-extraction techniques using sol-gel was prepared. The composite was homogeneously injected into a polypropylene hollow fiber. Finally, the device was used as a selective sorbent to extract the chlorogenic acid as a phenolic compound in E. purpurea. Thereafter, the chlorogenic acid amounts in the extract was measured by high performance liquid chromatography (HPLC). Main factors affecting the synthesis of the composite and factors affecting the microextraction process were studied and optimized. The detection limit of the technique was 0.08 ng. mL-1. Linear range and relative standard deviation were 0.2 -1000 ng. ml-1 and 0.38% (n=3), respectively. The average relative recovery of the analyte added to the sample at four concentration levels were between 84.4 to 97.2 percent. This method was proposed as a new method to determine chlorogenic acid and other phenolic compounds in E. purpurea and other plants.