ساخت و پرداخت مدل‌هاي لوجيت دوگانه تغيير مسير رانندگان در سفرهاي دانشگاهي، به تفكيك هدف سفر: مطالعه موردي شهر تهران

Binary Logit Modeling of University Commuters’ Route Switching Behavior Based on Trip Purpose: Case Study Tehran Area

يكي از مهم ترين مباحث در برنامه‌ريزي حملونقل، بررسي رفتار سفر در سطح غير همفزون است. بررسي رفتار انتخاب-تغيير مسير رانندگان يكي از مباحث تحليل رفتار سفر است كه كاربردهاي مهمي در تخصيص ترافيك، سيستم‌هاي هدايت مسير، طراحي سيستم‌هاي اطلاع‌رساني مسافر و شبكه دارد. در اين مقاله، عوامل اصلي موثر بر تغيير مسير رانندگان در سفرهاي دانشگاهي در شهر تهران به تفكيك هدف سفر (كاري، تحصيلي) بررسي شده ‌اند. داده‌هاي مورد استفاده در اين پژوهش، 528 پرسشنامه جمع‌آوري شده از اعضاي هييت‌علمي، كارمندان و دانشجويان 9 دانشگاه-دانشكده در تهران است كه از خودروي شخصي به منظور سفر به دانشگاه استفاده مي‌كنند. به اين منظور مدل‌هاي لوجيت دوگانه تغيير مسير رانندگان با هدف سفر تحصيلي (دانشجويان) و هدف سفر كاري (اعضاي هييت‌علمي و كارمندان) پرداخت شدند. نتايج مدل پيشنهادي نشان مي‌دهد كه در مدل با هدف سفر تحصيلي، ميزان تمايل به تغيير مسير با افزايش سن افزايش يافته و سه متغير NAR (تعداد مسير جايگزين مسير هميشگي)، NDH (تعداد ساعت رانندگي در روز) و NSI (تعداد تقاطعها چراغدار در مسير)، نسبت به ساير متغيرهاي بكاررفته در مدل، از نظر اهميت آماري، معناداري بيشتري دارند. در مدل با هدف سفر كاري، مردان تمايل بيشتري به تغيير مسير نسبت به بانوان دارند و در ضمن متغير RS (ايمني مسير) با علامت منفي معنادار شده است و بيانگر اين مطلب است كه با افزايش ايمني يعني با كاهش امكان برخوردها و تصادفات، تمايل به تغيير مسير كمتر مي‌شود.

One of the most significant issues in transportation planning is investigation of travel behavior in disaggregate or individual level. Analysis of university commuters’ route choice behavior is one of the subjects of travel behavior survey which is crucial in evaluation of existing transport infrastructures and assessment of future needs. In this paper, the main factors affecting route switching of university commuters are investigated in Tehran, the capital city of Iran based on trips purpose namely work trips and school trips. The designed questionnaire of route choice behavior was filled out by 528 commuters from 9 university-faculties in Tehran who used their own automobiles in order to travel from home to university. The commuters were asked whether they had switched their habitual route before or during their trips from home to university for the past three months ending up to the time of survey (June 2012). Binary logit model was calibrated for this route switching behavior. The results of school trips model illustrate that older students tend to switch their routes more than younger ones. Moreover, the variables NAR (number of alternative routes), NDH (number of driving hours per day) and NSI (number of signalized intersection) have more statistical significance in relation to other variables used in the school trips model. Also, the results of binary logit model for work trips show that men tend to switch their routes more than women. In addition, among faculty members and staff, the rate of route switching decreases with the increase of route safety in terms of number of traffic conflicts and accidents.