بررسي تنوع ژنتيكي صفات زراعي، كيفي و مورفولوژيكي اكوتيپ هاي گياه علوفه اي اگروپيرون (Agropyron desertorum L.)

Investigation of genetic diversity of agronomical, qualitative and morphological traits in (Agropyron desertorum L.) Agropyronforage crop ecotypes

اگروپيرون يكي از مهم ترين گياهان مرتعي مي باشد و حدود 19 گونه از آن در مناطق مختلف ايران گزارش شده است. با توجه به اينكه تنوع زيادي بين و درون گونه هاي مختلف اين گياه وجود دارد، لذا قدرت انتخاب جهت اصلاح صفات مطلوب بالا است. در اين آزمايش تعداد20 ژنوتيپ و اكوتيپ اگروپيرون از رقم Agropyron desertorum L. جمع‌آوري شده از مراتع و مزارع و بانك ژن منابع طبيعي، براي بررسي روابط بين عملكرد و كيفيت علوفه و صفات مورفولوژيكي جهت كمك به انتخاب و معرفي ژنوتيپ ها براي شرايط آب و هوايي منطقه ايرانشهر به اجرا در آمد. هم زمان با رشد گياهچه ها تا زمان برداشت صفات مختلفي همچون ارتفاع بوته، تعداد پنجه در بوته، عملكرد علوفه خشك، درصد قابليت هضم، درصد قندهاي محلول، درصد پروتيين خام، درصد فيبر خام، درصد NDF، درصد خاكستر، تاريخ گل‌دهي، نسبت برگ به ساقه، مقاومت به آفات، سرعت رشد، وضعيت رشد و شادابي، مطالعه و اندازه‌گيري شدند. نتايج تجزيه واريانس براي صفات مورد مطالعه نشان داد كه تفاوت بين ژنوتيپ ها در سطح احتمال 1 درصد معني دار بودند. هم-چنين مقايسه ميانگين چند دامنه اي دانكن براي ژنوتيپ ها انجام شد. هم بستگي بين صفات مورد مطالعه آن نشان داد كه بين عملكرد علوفه و اجزا آن هم بستگي مثبت و معني دار ولي با اكثريت صفات كيفي مورد مطالعه همبستگي معني داري نداشت. بنابراين در كارهاي اصلاحي براي گزينش ارقام اين نتايج مي تواند مورد توجه و حايز اهميت باشند.

Agropyron is one of the most important pasture crops and about 19 species in different parts of Iran have been reported. Considering the high diversity between and within different species of this plant, therefore, selecting power for breeding desirable traits is high. In this experiment, 20 genotypes and ecotypes of Agropyron desertorum L. collected from pastures and fields and gene bank of natural resources, to investigate the relationship between yield and forage quality and morphological traits for help to select and introducing genotypes for climate conditions Iranshahr region was carried out. By the time the seedlings growth till harvest time, various traits such as plant height, tiller number per plant, dry forage yield, digestible percent, the percentage of soluble sugars, crude protein percentage, crude fiber percentage, NDF percentage, ash percentage, flowering date, leaf ratio shoot, pest resistance, growth rate, the growth and happiness status were studied and measured. The results of analysis of variance for the studied traits showed that difference between genotypes at one percent probability level were significant. Also, comparison of the means (Duncan’s test) for the genotypes was performed. Correlation between the studied traits indicated that ther were positive and significant correlation between forage yield and its components but forage yield and the majority of the studied quality traits had not significant correlation. So in breeding works for selecting cultivars these results can be interesting and important.