مولفه هاي غير مادي رشد اقتصادي از منظر قرآن كريم

Non-material Components of the Economic Growth from the Perspective of Holy Quran

در اقتصاد سكولار از عوامل رشد اقتصادي مانند آموزش نيروي انساني و انباشت مهارت ها، ايجاد و توسعه سرمايه فيزيكي، استفاده از فناوري هاي پيشرفته و نرخ بالاي بهره وري و نيز سرمايه اجتماعي ياد شده است. اما هنوز كشورهاي زيادي هستند كه با داشتن همين عوامل در دست يافتن به رشد همه جانبه با مشكلات اساسي دست به گريبان هستند و در تاريخ نيز ملت هايي بوده اند كه با در اختيار داشتن همه عوامل مادي رشد و پيشرفت، دچار عقب گرد و شكست شده اند. از منظر قرآن كريم خداوند براي اداره جهان دو سازوكار در اختيار دارد، سازوكار جهان مادي و مشهود و سازوكار جهان غيب و غير مادي و اين دو سازوكار روي هم تاثير مي گذارند. آنچه بشر از راه كشف علمي بدان دست مي يابد سازوكار جهان مادي و محسوس است، اما سازوكار جهان غيب از طريق وحي به انسان مي رسد. مولفه هاي غير مادي رشد اقتصادي از گروه دوم هستند كه بايد با استفاده از وحي الهي بدان دست يافت. در اين مقاله در صدد طرح آثار مولفه هايي از قبيل ايمان و تقوا، شكر، اقامه حدود و احكام الهي، استغفار و توبه و استقامت در راه حق بر روي رشد اقتصادي هستيم.

In the conventional secular economics the main factors of economic growth include: education, skills accumulation, creation and expansion of physical capital, using high-level technologies, achieving a great level of productivity and social capital. However, there are quite a few countries that are facing principle problems though they all have the above-mentioned factors. In addition, historically, there were nations that faced severe failure while having all of the required material elements of growth. From the perspective of holy Quran, the divine God do have two mechanisms to manage the world; one material and one non-material; these two do influence each other. What the human being achieve, using scientific approach, is just the material mechanism but the non-material mechanism can be fulfilled only thorough inspiration. The non-material components of economic growth are related to the second mechanism and should be found from the divine inspiration. In this paper, we try to discuss the effects of non-material components (like: Iman, Taqva, Shokr, Iqamah of Hudud, Istighfar, Tubah and Estiqamah) on the economic growth.