جايگاه بيهق در تاريخ‌نگاري محلي (با تكيه بر رهيافت فرهنگي- اجتماعي ابن‌فندق)

(Bayhaq’s Position in Local Historiography(Relying on the Cultural - Social Approach of Ibn Fandoq

تاريخ‌نگاري ماهيتي كيفي دارد و به‌عنوان كنش مورخان و پژوهشگران تاريخ، متاثر از تلقي تاريخي آنهاست. بنابراين، پژوهش‌هاي تاريخي فهم نظام‌مندي است كه از ارتباط متقابل اين دو دسته از فعالان حوزه تاريخ حاصل مي‌شود. چراكه در تكوين پژوهش‌هاي تاريخي هم مورخاني كه در فضاي كنش‌مند گذشته به سر مي‌برند و هم پژوهشگراني كه از فضاي گفتماني زمان حال متاثرند سهم قابل اعتنا دارند. در همين جهت، پژوهش حاضر بررسي كيفي بينش و نگرش «ابن‌فندق» در تاريخ نگاري را با ابتناي بر ماهيت اجتماعي و فرهنگي «تاريخ بيهق» - يكي از مهم‌ترين آثاري كه در حوزه تاريخ‌نگاري محلي قرون ميانه اسلامي پديد آمده است- در دستور كار دارد. آنچه كه با عناوين رهيافت فرهنگي و اجتماعي در تاريخ‌نگاري ابن‌فندق آمده است حاصل برداشت، تفسير و تعبير نگارنده اين سطور است و ارايه فهمي نظام‌مند درخصوص تنها اثر تاريخ‌نگارانه بازمانده از ابن‌فندق را مورد نظر دارد.

Historiography is qualitative in nature and as an action of historians and scholars of history, is influenced by their historical perception. Thus, historical research is a systematic understanding that is achieved by the interaction of these two groups of history activists. Since in the development of the historical researches both the historians, who are spending their times in the past action atmosphere, and historical scholars who are effected by the discursive atmosphere of the present time have a significant share. Hence, the present research is a qualitative study of vision and attitudes of "Ibn Fandoq" in historiography based on the social and cultural nature of the "History of Beyhaq" - one of the most important works in the field of local historiography emerged in medieval centuries of Islam. What are mentioned as social and cultural approach in Ibn Fandod historiography are the interpretations of the writer and providing a systematic understanding about the only historiographical legacy of Ibn Fandoq is desired.