روابط قراردادي در شركت‌هاي بازاريابي چندسطحي

The Contractual Relations in Multi-level Marketing Companies

در يك شركت بازاريابي چندسطحي، توزيع‌كنندگان آن محصولات شركت را به‌طور عمده از شركت مي‌خرند و به دور از يك مكان ثابت تجاري به‌نحو خرده‌فروشي به مصرف‌كننده نهايي مي‌فروشند و علاوه بر انتفاع از تفاوت خريد عمده و خرده‌فروشي، بابت هر فروش درصد (پورسانت) خرده‌فروشي دريافت مي‌كنند؛ درحالي‌كه هر توزيع‌كننده با عضوگيري، آموزش و حمايت توزيع‌كنندگان جديد، به‌طور مستقيم و غيرمستقيم، از فروش آن‌ها درصدي را به‌عنوان پورسانت مجموعه‌اي دريافت مي‌كند. در اين راستا بين شركت و توزيع‌كننده‌هاي آن، دو عقد مستقل حاكم است: يكي قرارداد خريد محصول از شركت توسط توزيع‌كننده و فروش آن به مصرف‌كننده نهايي و دريافت پورسانت خرده‌فروشي است. اين قرارداد در واقع، يك عقد بيع با يك شرط فعل معوّض مالي در ضمن آن است. عقد دوّم حاكم بين توزيع‌كننده و شركت، عقد وكالت است كه به‌موجب آن توزيع‌كننده به وكالت از شركت به جذب، سازمان‌دهي و حمايت توزيع‌كنندگان جديد مبادرت كرده و شركت در ازاي اين امور، از فروش توزيع‌كنندگان مورد حمايت آن توزيع‌كننده، به وي پورسانت مجموعه‌اي پرداخت مي‌كند. از سويي، در عمل بين اعضاي يك گروه فروش (يك توزيع‌كننده و زيرمجموعه وي) قراردادي منعقد نمي‌شود. ولي بايد گفت كه قرارداد حاكم بين آن‌ها با توجه به تعريف ما از شبه‌عقد و نيز نحوه تعامل آن‌ها، شبهِ‌عقد اجاره است.

In a MLM company, distributors whole buy the products and retail to end users out of a fixed commercial location. In addition to margin, they get retail commission for every sale. Also every distributor is able to recruit, train and sponsor new distributors – directly and indirectly- and get a percentage as an overall commission. In this way, there are two contracts between company and distributor in a MLM company. One is sales contract with a fiscal exchanged act condition in implied which contains the products purchase contract by distributor and getting retail commission by selling it to end users. The other is proxy contract whereby distributor (as the company’s proxy) act to recruit, organize, sponsor and train continuously new distributors. In practice it isn’t convened any contract between distributors, but with respecting the way they interact, the governing contract between them which recognized by law, is quasi lease contract.