بررسي ميزان جيوه موجود در كنسرو تن ماهي هاي عرضه شده در فروشگاههاي مواد غذايي كرمان

Mercury Content of Canned Tuna Fish Marketed in Iran

سابقه و اهداف: به علت دفع پساب هاي صنعتي به محيط هاي دريايي، مقدار زمينه فلزات سنگين و تجمع زيستي آنها در بدن موجودات دريايي از جمله ماهي ها رو به افزايش است. از اين رو بررسي ميزان فلزات سنگين در بدن ماهي ها كه مورد استفاده غذايي انسان قرار مي گيرند امري ضروري مي نمايد. روش بررسي: در اين مطالعه به منظور برآورد ميزان جيوه در تن هاي ماهي عرضه شده در فروشگاههاي مواد غذايي كرمان، تعداد 70 نمونه تن ماهي تهيه و مقدار جيوه آنها با استفاده از دستگاه ICP-OES تعيين شد. مقدار جيوه در نمونه ها بر اساس µg g-1 وزن مرطوب گزارش شد. يافته ها: مقدار جيوه در 70 نمونه تن ماهي مورد بررسي از مقادير 07/0±1/0 تا µg g-1 2/0±54/0 متغير و ميزان متوسط آن برابر با µg g-129/0 بود. نتايج حاصل از اين مطالعه نشان داد كه 80 درصد نمونه هاي تن ماهي (8 نوع) از ناحيه خليج فارس ايران داراي ميانگين مقادير جيوه كمتر و 20 درصد (2 نوع) داراي ميانگين مقادير بالاتر از رهنمود هاي پيشنهادي WHO و FAO مي باشند. نتيجه گيري: نتايج حاصل از اين مطالعه نشان داد كه بيشتر تن ماهي هاي عرضه شده در فروشگاههاي كرمان داراي ميانگين مقادير كمتر از رهنمودهاي سازمان جهاني بهداشت و سازمان غذا و داروي آمريكا يعني ميزان µg g-1 5/0 مي باشند ولي در 2 نمونه ميانگين مقادير بالاتر از رهنمودهاي مذكور بود. در اين زمينه بايستي تمهيدات لازم براي پايش مقادير جيوه در تن ماهي هاي توليدي در كشور و ملزوم نمودن كارخانجات توليدي به پايش مقادير جيوه و همچنين تدوين استانداردهاي لازم براي پايش اين فلز سنگين خطرناك در مواد غذايي انديشيده شود.

Background: Due to discharge of industrial effluent into marine environment, background quantity of heavy metals and their bioaccumulation in marine organismʹs body including fish is increasing. Thus, determination of mercury content in fish consumed by human is an essential thing. Methods: In order to evaluate the mercury content of canned tuna fish marketed in Kerman, 70 canned tuna fish samples were purchased and their mercury content was determined by ICP-OES. All results were reported as µg g-1 on a wet weight basis. Results: The range obtained for 70 tuna samples analyzed in µg g-1 was from 0.1±0.07 to 0.54±0.2 µg g-1. The mean Hg concentration in the tuna was 0.29 µg g-1. The results of this study showed that 80% of tuna samples (8 types) from the Persian Gulf have average Hg level below and 20% (2 types) above the WHO/FAO recommended levels. Conclusion: The results obtained from the present study showed that most of the canned tuna fish marketed in Iran have average Hg concentration below WHO/FAO limit of 0.5 µg g-1. Two tuna samples, however, showed average concentration above the guidelines. In this respect, more attention should be paid to monitor Hg concentration of nation’s canned tuna fish and to force canned tuna industry to systematic monitoring as well as establishment of required standards for monitoring of this harmful heavy metal in foodstuffs.