ارزيابي ميزان اكراتوكسينA كشمش هاي توليدشده در كارخانه‌هاي استان همدان و بررسي همبستگي بين آلودگي با درصد دانه هاي معيوب

Survey of ochratoxinA in raisin produced in Hamadan province factories and relationship between contamination with defective seeds

يكيازانواعمايكوتوكسين ها شايع در كشمش، اكراتوكسين A است كه نفروتوكسين بالقوه در انسان بوده و يك سم تراتوژن، موتاژن و سرطان‌زا و سركوب‌كننده سيستم ايمني مي‌باشد.هدف از اين تحقيق تعيينمقداراكراتوكسيندركشمشتوليديكارخانجاتاستانهمدان و ارتباط آن با درصد دانه‌هايمعيوب مي باشد. شصت و شش نمونه كشمش از 22 كارخانه توليدكننده كشمش در سطح استان همدان در سال 1391-1390نمونه برداري گرديد. اكراتوكسين از نمونه‌ها استخراج و با استفاده از ستون هاي ايمنوافينتي تخليص و مقدار آن با دستگاه كروماتوگرافي مايع با كارايي بالا (HPLC) اندازه گيري شد. درصد دانه‌هايمعيوب با تقسيم وزن دانه هاينارس، آسيب‌ديده، كپك‌زده،آفت زده و شكرك‌زدهبر وزن نمونه تعيين گرديد. مقدار متوسط اكراتوكسين و دانه‌هاي معيوب نمونه‌ها به ترتيب µg/kg72/1 و 49/3 درصد بود. مقدار 85/34% (23 نمونه) فاقد اكراتوكسين بودند و در 57/57% (38 نمونه) مقدار اكراتوكسين كمتر از حد مجاز استاندارد ملي ايران (µg/kg 5) و در 58/7% (5 نمونه) بيشتر از آن بود. درتمامينمونه هامقداردانهمعيوبكمترازحداكثرمقدارمجاز(10%) بود. بين درصد دانه هاي معيوب با مقدار اكراتوكسين همبستگي معني داري مشاهده نشد (05/0 < p).

Ochratoxin A is one of the most common of raisin mycotoxins which is potential nephrotoxin in human and a teratogenic, mutagenic, carcinogenic and immunosuppressive toxin. The aim of this study was to determine the amount of ochratoxin in raisin produced in Hamadan factories and its relationship with product quality (percentage of defective seeds). Sixty six raisin samples from 22 raisin producing plants in Hamadan province gathered in 2011-2012. Ochratoxin A from samples was extracted, cleaned up by immunoaffinity column and quantified with HPLC. Defective seed contents(in percentage) were determined by dividing unripe,damaged, moldy and sugary seed weight to sample weight (100 g). Ochratoxin average value and defective seed percentage was 1.72 ?g/kg and 3.49%, respectively. Twenty three sampled had no ochratoxin; in 38 samples, Ochratoxin level was less than the national standard level (5 ?g/kg); 5 samples had ochratoxin level more than 5 ?g/kg. In all samples, defective seed percentage was less than the maximum allowable amount (10%). The apparent quality of raisin, defective seed percentage, was not significantly correlated with the amount of ochratoxin (P < 0.05).