تاويل و فهم شعر از نظر هرمنوتيك فلسفي

Interpreting and Understanding Poetry from the Viewpoint of Philosophical Hermeneutics

زبان در «هرمنوتيك فلسفي» جايگاه ويژه اي دارد. تجربه زندگي انسان، ساحتي از بودن در جهان است كه تنها به‌واسطه «زبان» قابل شناسايي است. زبان واسطه اي است كه «فهم» در آن تحقق مي يابد. هر فهمي تاويل است و هر تاويلي در چارچوب زبان شكل مي گيرد. از نظر گادامر، حقيقت امري است كه در واقعه فهم بر ما آشكار مي شود و اين ظهور بيش از هرچيز، متكي بر حالت گشودگي و گفتگوگرانه است. رابطه زبان با هستي، رابطه اي آينه اي و انعكاسي است. زبان ذاتاً ساختاري «تاملي» دارد و در بيان‌ و گفتار به‌ »وجود» اين امكان را مي دهد كه خود را به ‌ظهور رساند. از ديدگاه گادامر، شعر و تفكر همپاي يكديگرند. شعر ساحتي است كه در آن تفكر، شاعرانه مي شود. شاعر از راه همدلي و رهاشدگي شاعرانه، توانايي شنيدن نداي وجود را حاصل مي كند و به ذات وجود نزديك مي شود. عنصر مشترك ميان شاعر و متفكر، ضمن همدلي آنها با وجود، مشاركت ايشان در امر زبان است. آنها خود را در زبان منكشف مي سازند. گويي هستي، فقط از راه زبان است كه در تفكرِ شاعرانه و شعرِ متفكرانه خود را آشكار مي كند. اما سخن بر اين است كه اين ظهور چگونه اتفاق مي افتد؟ تاويل‌گر يا مفسّر چطور مي تواند به فهم شعر نزديك شود؟ آيا فهم از طريق روش امكان پذير است يا گادامر نحوه ديگري براي تاويل پيشنهاد مي كند؟ اين مقاله تلاش مي كند به شرح ديدگاه گادامر در باب نسبت فهم و حقيقت، رابطه زبان و وجود و نيز رابطه شعر و تاويل آن بپردازد.

Language has an important place in philosophical hermeneutics. The experience of human life is an area of being which is identifiable only through language. Language is a mediator through which understanding takes place. All understanding is interpretation, and all interpretation forms within the frame of language. According to Gadamer, truth is disclosed to us on the event of understanding, and this disclosure relies more than anything else on a state of openness and dialogue. The relationship of language and being is reflectional. Language essentially has a reflective nature and makes possible for being to be disclosed through speech and conversation. In Gadamer’s view, poetry and thought share a common ground. Poetry is an area within which thinking takes poetical form. The poet becomes able to hear the calling of existence through poetical empathy and liberation, and he thereby approaches the nature of existence. A common element between the poet and the thinker, in addition to their empathy with existence, is their involvement in language. They disclose themselves in language, as though being only discloses itself through poetical thinking and thoughtful poetry. Now the question is: How does the disclosure happen? How can the interpreter approach understanding of poetry? Is this understanding possible through method, or does Gadamer suggest another path to interpretation? The present paper aims to explore Gadamer’s views on the relationship of understanding and truth, that of language and existence, and of poetry and its interpretation.