تحليل درون‏مايه‏ هاي اخلاقي در بهارستان جامي

An Analysis of Moral Themes in Jami’s Baharestan

يكي از مهم‏ترين آثار اخلاقي قرن نهم هجري، بهارستان جامي است كه به تقليد از گلستان سعدي، با نثري آميخته به نظم نگاشته شده است. در اين مقاله به «تحليل درون‏مايه‏هاي اخلاقي در بهارستان» مي‏پردازيم. روش اين پژوهش تحليلي ـ توصيفي است. نتايج به‏دست‏آمده در اين تحقيق نشان مي‏دهد كه رويكرد جامي در اين اثر مبارزه با نفس و رذايلي چون دنياپرستي و آزمندي است. وي مي‏كوشد آدميان را به‏سوي فضايلي چون جود و كرم، جوانمردي، قناعت، عبادت و بندگي درگاه حق ترغيب كند. جامي، در بيان مباحث اخلاقي، هدف نهايي و غايي انسان را تزكيه نفس و دوري از فساد و تباهي براي نيل به كمالات عالي و سرانجام تقرّب به خداي يكتا مي‏داند.

One of the most important works of morals in the ninth century (‘AH’) is Jami’s book, Baharestan, which, following the example of Sa’di’s Golestan, contains both prose and poetry. Using an analytical- descriptive method, the present paper “analyzes the moral themes in Baharestan”. The research findings show that the approach used by Jami in this work focuses on combatting the self and such vices like worldliness and greediness. He urges people to achieve such virtues like generosity and munificence, chivalry, contentment, and worship of God. When discussing moral issues, Jami considers that man’s ultimate aim is self-purification and aloofness from corruption for the sake of achieving highest degrees of perfection to finally attain nearness to God.