بررسي وضعيت زيستگاه هاي طبيعي صدف مرواريدساز محار Pinctada radiate در اطراف جزيره لاوان، شمال خليج فارس

Investigation of natural habitats of pearl oyster Pinctada radiata around the Lavan Island, northern Persian Gulf

صدف مرواريدساز مُحار Pinctada radiate گونه غالب صدف مرواريدساز اقتصادي در خليج فارس به خصوص سواحل ايراني به شمار مي رود. در اين مطالعه، وضعيت زيستگاه‌هاي طبيعي اين صدف و ذخاير آن در صيدگاه‌هاي سابق بررسي شد. آب‌هاي كم عمق اطراف جزيره لاوان به وسيله عمليات غواصي جستجو گرديد و در نهايت دو زيستگاه لاوان 1 (دردور) و لاوان 2 (هدآباد) در آب‌هاي اطراف اين جزيره يافت شد. زيستگاه‌هاي مذكور به ترتيب 60 و 15 هكتار مساحت داشتند و صدف هاي مرواريدساز محار به ترتيب در دامنه عمقي 7 تا 12 و 5 تا 11 متر داراي بيشترين پراكنش بودند. كل ذخاير موجود در زيستگاه دردور و هدآباد حدود 357000 و 61500 قطعه صدف برآورد گرديد كه به ترتيب 11% و 17% صدف ها قابليت صيد داشتند. ميزان شاخص صيد بر واحد سطح در زيستگاه‌هاي دردور و هدآباد به ترتيب N/m2 6/0 و N/m2 4/0 محاسبه گرديد. ميزان شاخص صيد بر واحد تلاش نيز براي زيستگاه‌هاي مذكور به ترتيب N/hr 119 و N/hr 82 محاسبه شد. ميزان زي‌توده در اين زيستگاه‌ها به ترتيب 4620 و 1163 كيلوگرم به دست آمد. نتايج تحقيق نشان داد كه مساحت زيستگاه‌هاي بررسي شده، ذخاير صدف‌هاي موجود در آنها و ميزان شاخص صيد بر واحد سطح، نسبت به ساليان اخير كاهش يافته و به رغم ممنوعيت فعاليت هاي صيادي در منطقه طي 7 سال اخير، بازسازي ذخاير به كندي صورت گرفته است.

Mohar pearl oyster Pinctada radiata is the dominant economic species of pearl oyster in the Persian Gulf, particularly along the Iranian coastal waters. As pearling has been banned since 2006, stocks of pearl oysters has not been investigated during these years. For this purpose, conditions of natural habitats and stocks of Mohar pearl oyster in its old catch sites were surveyed in the present study. Shallow waters around the Lavan island were searched through diving and two habitats of Mohar pearl oyster, namely Lavan No. 1 (Dardoor) and Lavan No. 2 (Hedabad), were detected. Area of Dardoor and Hedabad habitats was calculated equal to 60 and 15 ha, respectively and Mohar pearl oysters had the highest distribution in depth ranges of 7 to 12 m and 5 to 11 m, respectively. Total stocks of Dardoor and Hedabad habitats was surveyed about 357000 and 61500 pearl oysters of which 11% and 17% of oysters were catchable, respectively. Catch per unit of area in Dardoor and Hedabad habitats was estimated equal to 0.6 N/m2 and 0.4 N/m2 and catch per unit of effort was calculated equal to 119 N/hr and 82 N/hr, respectively. Biomass rate in these habitats was obtained equal to 4620 and 1163 kg, respectively. Results of this research revealed that the area, the amount of stocks and catch per unit of area of habitats has decrease in the recent years. Although the pearling has been banned in this region in the past seven years, restocking has been conducted slowly.