مقايسه اثربخشي دو شيوه شناختي - رفتاري و آموزش والدين در افزايش عزت نفس دانش‌آموزان

Studying and Comparing the effectiveness of cognitive-behavioral and parents training how to on methods increase students self-esteem in Isfahan Junior high schools

هدف از انجام اين پژوهش، بررسي و مقايسه اثربخشي دو شيوه شناختي - رفتاري و آموزش والدين در افزايش عزت نفس دانش‌آموزان بود. طرح تحقيق، تجربي و از نوع پيش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه كنترل است. به اين منظور، شش كلاس از بين كلاس‌هاي سال دوم راهنمايي شهر اصفهان به طور تصادفي انتخاب و آزمون عزت نفس اليس پوپ به عنوان پيش‌آزمون روي آن‌ها اجرا گرديد. سپس در هر كلاس، پانزده نفر از دانش‌آموزاني كه نمره عزت نفس آن‌ها زير نقطه برش بود، انتخاب و به صورت تصادفي به گروه‌هاي آزمايشي و كنترل تقسيم شدند. چهار گروه آزمايشي (دو گروه دختران و دو گروه پسران) به دو شيوه تحت آموزش قرار گرفتند. در گروه‌هاي شناختي – رفتاري دختران و پسران، آموزش‌هايي به دانش‌آموزان داده شد و در گروه‌هاي آموزش والدين، والدين دانش‌آموزان تحت آموزش‌هاي خاص قرار گرفتند. در گروه كنترل هيچ مداخله‌اي اعمال نگرديد. پس از اتمام جلسات و اجراي پس‌آزمون، نتايج با استفاده از آزمون تحليل واريانس دوراهه و سه‌راهه و آزمون‌هاي تعقيبي لازم تحليل گرديد. نتايج به اين قرار است: آموزش شناختي - رفتاري، عزت نفس دانش‌آموزان دختر را به طور موثر افزايش مي‌دهد، و آموزش والدين در افزايش عزت نفس دانش‌آموزان پسر موثر است. دو شيوه مذكور تمام ابعادت عزت نفس، شامل عزت نفس كلي، تحصيلي، خانوادگي، اجتماعي و جسمي را همزمان افزايش داده، تغيير در يك بعد چشمگيرتر از ساير ابعاد نيست.

This research aimed at studying and comparing the effectiveness of cognitive-behaviora parents training metods with pretest-posttest control group design. To do so, six classes were randomly selected among the second grade classes of Junior high schools in Esfahan province. Eliss Popʹs self-esteem test was used as the pretest and 15 students whose self-esteem scores were below the cut-off score in each class were selected and randomly assigned to experimental and control groups. Four experimental groups (two groups of girls and two groups of boys) were instructed based on two cognitive - behavioral methods and their parents were exposed to special instructions. The control group received no treatment. At the end of sessions, the posttest was carried out and the results were analyzed by two-way and three-way analysis of covariance. The results: showed that cognitive-behavioral instructions effectively increased the self-esteem of female students. Giving Instructions to parents increased the self-esteem of male students. The two mentioned methods increased all aspects of self-esteem simultaneously including general, educational, familial, social and physical self-esteem. The difference in one aspect was not more prominent than the other aspects.