تغييرات رفتارهاي جنسي محافظت نشده و استفاده از سرنگ مشترك درمعتادان مراجعه كننده به مراكز درمان نگهدارنده با متادون وابسته به دانشگاه علوم پزشكي شيراز: مقايسه قبل با بعد از مداخله بدون گروه كنترل

Changes in unprotected sexual behavior and shared syringe use among addicts referring to Methadone Maintenance Treatment (MMT) centers affiliated to Shiraz University of Medical Sciences in Shiraz, Iran: An uncontrolled interventional study

زمينه وهدف: ايدز يك بيماری كشنده است كه هيچ درمان يا واكسنی برای پيشگيری از آن وجود ندارد. استفاده از مواد مخدر تزريقی و رفتارهای جنسی محافظت نشده عوامل مؤثر در انتقال ويروس اين بيماری هستند. هدف از انجام مطالعه تعيين تغييرات رفتارهای پرخطر تزريقی و جنسی مرتبط با HIV در معتادان مراجعه كننده به مراكزدرمان نگهدارنده با متادون( MMT)  Methadone Maintenance Treatment   شيراز بود. روش كار: اين مطالعه به صورت مقايسه‌ی قبل و بعد از مداخله MMT بدون گروه كنترل در 7 مركز درمان نگهدارنده با متادون شيراز در سال 1388انجام شد. نمونه‌ها معتادان مراجعه كننده به مراكز  درمان نگهدارنده با متادون  بودند كه به روش سرشماری انتخاب شدند. 694 معتاد مراجعه كننده به اين مراكز در مطالعه شركت كردند.روش جمع آوری داده های مصاحبه با استفاده از پرسشنامه بود. آناليز داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS.15 و آزمون Wilcoxon انجام شد. نتايج: ميانگين سنی معتادان دريافت كننده متادون 5/9  ± 5/36 سال بود. اكثر مراجعه كنندگان مرد(1/92%) و مجرد (1/43%) بودند.3/37/% شركت كنندگان در مطالعه معتاد تزريقی بودند. در يك هفته قبل از مراجعه به مركز 3/23% معتادان حداقل يك تزريق مشترك داشتند اين مقدار به 2/9% در يك هفته ی بعد از مراجعه كاهش يافت. در يك ماه قبل از مراجعه به مركز 2/25% معتادان حداقل يك تماس جنسی محافظت نشده داشتند كه اين آماره به 21% در يك ماه بعد از مراجعه كاهش يافت.ميانگين تعداد تزريق‌های مشترك و تماسهای جنسی محافظت نشده در بعد از مراجعه به مركز نسبت به قبل از آن به طور معنی داری كاهش يافت(001/0>p ) . نتيجه گيری: با توجه به تأثير زياد مراكز MMT در كاهش رفتارهای پرخطر، گسترش كمی و كيفی اين مراكز در بعد منطقه‌ای و ملی و تشويق معتادان به استفاده از خدمات جهت تحت پوشش قرار دادن افراد پرخطر تزريقی و جنسی به منظور پيشگيری از HIV ضروری  می باشد.

Background and Aim:  AIDS is a lethal disease, for which there is no treatment or any vaccine to prevent it. The injection-drug use and unprotected sexual behavior are two factors important  in HIV transmission. This study was conducted to determine changes in high-risk sexual and injection-drug use behaviors associated with HIV among drug users referring to Methadone Maintenance Treatment centers in Shiraz, Iran. Materials and Methods: This before-after interventional study with no control group included drug-users (n=694) referring to all the 7 MMT centers in Shiraz, Iran in 2009. The data were collected by interviewing patients and using a questionnaire. The software used for data analysis was SPSS 15, the statistical test being the Wilcoxon test. Results: The average age of the clients was 36.5 ± 9.5 years. Most of them were males (% 92.1) and single (% 43.1). 37.3 % of them being injection-drug users. The proportion of the injection-drug users having had at least one shared injection one week before referring to an MMT center was 23.3%, which decreased to 9.2% after one week. Analysis of the data also showed that 25.2% of the addicts had had at least one unprotected sexual contact during the previous month; the proportion decreased to 21.0% one month after referring to an MMT center. The reductions in the mean numbers of both shared injections and unprotected sexual contacts were statistically significant (p <0.001). Conclusion: Considering the effectiveness of the MMT centers in reducing risky behaviors of injection-drug users, it is essential to expand these centers at both the national and regional levels quantitatively and qualitatively and encourage drug-users to refer to them and seek help. This will help greatly in the prevention of HIV.