محاسبه و پهنه بندي تبخير- تعرق با استفاده از الگوريتم سبال (SEBAL) در غرب ايران (دشت ميان دربند)

Calculation and Zoning of Evapotranspiration using SEBAL method In the West of Iran (Miandarband Plain)

امروزه سنجش از دور در علوم مختلف از جمله جغرافيا، زيست شناسي، هواشناسي، كشاورزي، مديريت منابع آب و غيره كاربرد دارد. دسترسي آسان و ارزان به داده ها، دقت بالاي آنها، رقومي، جامع و گسترده بودن تصاوير و برخورداري از تنوع طيفي فراوان از جمله ويژگي هايي است كه باعث برتري سنجش از دور، نسبت به ديگر روش هاي تامين اطلاعات شده است. بنابراين با استفاده از الگوريتم هاي موجود در سنجش از دور كه مربوط به تبخير- تعرق مي باشند، مي توان گام بزرگي را در مديريت منابع آب برداشت. از جمله اين الگوريتم ها، سبال است كه عبارت است از يك الگوريتم سنجش از دور، كه تعادل انرژي سطحي لحظه اي را براي هر پيكسل از يك تصوير ماهواره اي محاسبه مي كند. در اين پژوهش با استفاده از اين الگوريتم براي محاسبه آلبيدوي سطح، دماي سطحي و شاخص وضعيت پوشش گياهي از داده هاي ماهواره اي چند طيفي و اطلاعات هواشناسي مانند درجه حرارات، ساعات آفتابي، باد، فشار بخار اشباع، رطوبت خاك و غيره استفاده شده و در نهايت تبخير- تعرق در دشت ميان دربند واقع در غرب ايران، محاسبه شد و نقشه هاي تبخير- تعرق تهيه گرديد. همچنين تبخير- تعرق واقعي با استفاده از روش مرسوم فايو براي محصول گندم در اين دشت محاسبه شد و با روش سبال مورد مقايسه قرار گرفت. نتايج نشان داد كه همبستگي بالايي (84/0) بين اين دو روش وجود دارد و الگوريتم سبال، از توانايي بالايي در تعيين تبخير- تعرق برخوردار است.

Today, remote sensing is used in various sciences, such as: geography, biology, meteorology, agriculture, water resources management and etc. Easy and inexpensive data access and data precision, digital and extensive and comprehensive of images that having the frequency spectrum, are some advantages of remote sensing, than other methods of providing information. Therefore, by using algorithms in remote sensing that having the evaporation and transpiration, you can have a big step in the management of water resources. Among of these algorithms, SEBAL is a remote sensing algorithm that calculating surface energy balance for each pixel of a satellite image at each moment. In this study, surface albedo, surface temperature and vegetation status index were calculated by using this algorithm and multi-spectral satellite data and meteorological information such as degree of temperature, hours of sunshine, wind, saturated vapor pressure, soil humidity and etc. Finally evapotranspiration of Miandarband plain (west of Iran) was determined and the evapotranspiration maps were prepared. Also, the actual evapotranspiration computed for wheat using FAO conventional method and was compared with SEBAL method. The results showed that there was a high correlation (0.84) between these two methods.