ارزيابي تناسب اراضي براي كشت گندم ديم بر مبناي مدل فايوو با استفاده از تكنيك تلفيقي Fuzzy-AHP-OWAدر محيطGIS (مطالعه موردي: شهرستان ميانه)

Land Suitability Evaluation for Cultivation of Wheat, Based on The FAO Model and Fuzzy-AHP-OWA Technique in GIS Environment (Case Study: Miyaneh County)

طبق پيش‌بيني‌هاي صورت گرفته با رشد چشمگير جمعيت و درآمد، تقاضا براي غذا سالانه در حدود 3% افزايش پيدا خواهد كرد. گندم با تامين غذاي بيش از 33% جمعيت جهان، نقش مهمي در برآورده ساختن امنيت غذايي جمعيت جهان دارد. يكي از رويكردهاي اساسي براي بدست آوردن حداكثر سود و حفاظت از منابع زيستي براي آينده، ارزيابي تناسب اراضي مي‌باشد. در اين زمينه اقدام به ارزيابي تناسب اراضي شهرستان ميانه براي كشت گندم ديم بر مبناي مدل فايوبا استفاده از تكنيك Fuzzy-AHP-OWA در محيط GIS گرديد. در اين پژوهش از 8 شاخص زيست‌محيطي (عمق و بافت خاك، فرسايش، شيب، ارتفاع، بارش، دما و درجه‌روز)، 3 شاخص اقتصادي (شركت‌هاي تعاوني، فاصله تا بازار و خطوط ارتباطي) و شاخص اجتماعي نيروي كار استفاده و در دو مرحله با استفاده از مدل OWA با يكديگر تجميع گرديدند. در نقشه اوليه بدست آمده از معيارهاي زيست‌محيطي براي كميت‌سنجهاي فازي حداقل يكي، اندكي، اغلب، نصف، اكثراً، تقريباً همگي و همگي مقدار دقّت كلي در مقايسه با نقشه واقعيت زميني بترتيب7/26، 61، 3/84، 57، 8/44، 5/38 و 22 درصد و در نقشه نهايي بعد از تجزيه و تحليل اقتصادي و اجتماعي بترتيب 5/21، 8/61، 2/88، 7/53، 6/39، 38 و 3/19 درصد بدست آمد. بر اساس يافته‌هاي اين پژوهش با توجه به وجود مفهوم جديدي در مدل OWA بنام وزنهاي ترتيبي اين روش پتانسيل بالايي در مدلسازي مسايل پيچيده تصميم‌گيري داشته و همچنين شاخص‌هاي اقليم، خاك، شيب، شركت‌هاي تعاوني، فاصله تا بازار و خطوط ارتباطي به عنوان مهم‌ترين معيارها در مسيله مورد تحقيق معرفي مي‌گردند.

According to predictions, due to population increase and income growth, demand for food will continue to rise by over 3% annually. Wheat with providing over 33% of global world foods is one of the main sources for food security and meeting the needs of increased population. Land suitability assessment (LSA) is one of the basic approaches for obtaining maximum profit while protecting environmental resources for future. In this context, the suitability of arable lands of Miyaneh County is assessed for rain-fed wheat based on the FAO model and Fuzzy-AHP-OWA technique in GIS environment. In this study, with considering regional conditions and previous scientific researches, 8 environmental parameters (depth and texture of soil, erosion, slope, elevation, rainfall, temperature and degree days), 3 economic parameters (cooperatives, distance to markets and communication lines) and a social parameter (force labor) are used for land evaluation. These parameters were aggregated in two-stage using OWA model. Resulted suitability maps based on environmental criteria and fuzzy linguistic quantifier (LQ) includes: at least one, few, some, half, many, most and all, illustrate an overall accuracy, 26.7, 61, 84.3, 57, 44 , 8, 38.5 and 22% respectively, in compared with ground truth map.The final suitability maps based on social and economical criteria present 21.5, 61.8, 88.2, 53.7, 39.6, 38 and 19.3% overall accuracy. Based on this research finding,the proposed approach based on Fuzzy-AHP-OWA has great potential to model land use suitability evaluation problem. In addition, from the used criteria climate, soil, slope, number of co-operatives, distance to markets and communication lines are most important in evaluating land suitability for rain-fed wheat.