كارايي جذب آهن در ارقام مختلف گندم

Uptake Efficiency of Iron in Different Wheat Varieties

با توجه به فراهمي كم آهن در خاك هاي آهكي و تفاوت گونه هاي گياهي در جذب آهن خاك، شناسايي و مطالعه گونه هاي گياهي با كارايي زياد آهن در جهت كاهش مصرف كودهاي شيميايي ضروري است. به منظور بررسي كارايي جذب آهن در رقم هاي مختلف گندم، يك آزمايش گلخانه اي در قالب طرح بلوك كامل تصادفي با آرايش فاكتوريل، در 3 تكرار انجام شد. تيمارهاي آزمايشي شامل 3 رقم گندم (پارسي، پيشتاز و فلات) و 3 سطح آهن (صفر، 2 و 6 ميلي گرم بر كيلوگرم خاك) بودند. نتايج نشان داد كه مصرف آهن تاثير معني داري بر وزن خشك بخش هوايي و جذب آهن در دو رقم پارسي و پيشتاز نداشت ولي در رقم فلات وزن خشك بخش هوايي افزايش پيدا كرد. بررسي اينفلاكس آهن و نسبت ريشه به بخش هوايي كه دو عامل مهم بر كارايي جذب هستند نشان داد كه در رقم پيشتاز و پارسي اينفلاكس بيش تر از رقم فلات بود. در رقم پارسي علاوه بر اينفلاكس طول ريشه نيز افزايش پيدا كرد. در رقم فلات با افزايش آهن، جذب، عملكرد رويشي نسبي، اينفلاكس و نسبت ريشه به بخش هوايي افزايش يافت. بنابراين در مقايسه با دو رقم ديگر، فلات را به عنوان رقم كارا نمي توان در نظر گرفت. احتمالا عدم پاسخ به كود در دو رقم پارسي و پيشتاز، نشان دهنده فعال بودن مكانيسم هاي خاص ديگر (مثل اثر تراوشات ريشه، سيدروفورها و....) در جذب آهن در سطوح كم اين عنصر در خاك مي باشد. به عبارت ديگر رقم پيشتاز و پارسي نسبت به رقم فلات كاراتر بودند.

With due attention to the low availability of iron in calcareous soils and different ability of plant species in iron acquisition, the study and identification of iron-efficient plants is necessary to reduce the use of chemical fertilizers. A greenhouse experiment was conducted to study iron uptake efficiency in different wheat varieties, as a randomized complete blocks design with factorial arrangement. Treatments consisted of three levels of Fe (0, 2 and 6 mg kg-1) and three varieties of wheat (Falat ?Parsi ?Pishtaz) with three replications. The results showed that iron application had no effect on shoot dry weight and iron uptake in Parsi and Pishtaz varieties, but increased those in the Falat variety. The study of influx and root-shoot ratio, which are two important factors in the iron uptake by plant, showed that the Parsi and Pishtaz varieties had higher influx than the Falat variety. In the Parsi variety as well as influx, the root length had an important role in iron uptake efficiency. In the Falat variety with increasing amounts of iron uptake, relative shoot dry weight, influx and root-shoot ratio were increased. Therefore, the Falat variety in comparison to two other varieties was not an iron efficient plant. No response to Fe fertilizer was observed in the Pishtaz and Parsi varieties which indicated some other specific uptake mechanisms were involved at low Fe levels in soil. Finally, the results showed that the Pishtaz and Parsi varieties were more efficient in iron uptake than Falat variety.