بررسي كيفيت برنامه هاي بهسازي نيروي انساني پرستاري بيمارستان هاي دانشگاه علوم پزشكي تهران از ديد كاركنان پرستاري

The assay of quality of nursing staff development programs at Tehran University medical sciences hospitals from the perspective of nurses

مقدمه: امروزه سيستم هاي بهداشتي درماني همچون ساير موسسات در حال پويايي مداوم هستند و تغييرات عمده اي در نحوه مراقبت و درمان مددجويان ايجاد شده كه لزوم آموزش و بهسازي نيروي انساني پرستاران را در اولويت قرار مي دهد. با توجه به اين كه جهت انجام هرگونه برنامه ريزي آموزشي، ارزيابي دقيق و جامع وضعيت موجود الزامي است، اين مطالعه با هدف بررسي كيفيت برنامه‌هاي بهسازي نيروي انساني پرستاري در بيمارستان هاي دانشگاه علوم پزشكي تهران از ديد كاركنان پرستاري آن انجام شد. روش: اين مطالعه از نوع توصيفي تحليلي است. جامعه پژوهش شامل كليه كاركنان پرستاري در سه رده سوپروايزر آموزشي، سرپرستاران و پرستاران باليني از بيمارستان هاي دانشگاه علوم پزشكي تهران بودند. نمونه گيري به صورت سرشماري شامل 10 سوپروايزر آموزشي و 107 سرپرستار و نيز به صورت تصادفي خوشه اي، شامل 310 نفر از كاركنان پرستاري شاغل در بخش ها بودند. ابزار پژوهش شامل سه پرسشنامه محقق ساخته جهت بررسي ديدگاه سوپروايزران آموزشي، سرپرستاران و پرسنل پرستاري بود كه پس از بررسي روايي و پايايي با روش «مصاحبه» توسط پژوهش گران تكميل شد. بخش اول هر پرسشنامه مربوط به اطلاعات دموگرافيك گروه مورد بررسي (سرپرستار، سوپروايزر و پرستار) بود و بخش دوم شامل سوالات مربوط به كيفيت برنامه هاي آموزشي پرستاران بود كه ديدگاه پرسنل پرستاري را از لحاظ نحوه تعيين نيازهاي آموزشي، طراحي برنامه هاي آموزشي، اجرا و ارزشيابي برنامه ها، مورد بررسي قرار مي داد. تجزيه و تحليل يافته ها با آزمون هاي آماري توصيفي نظير فراواني مطلق، فراواني نسبي و ميانگين و آمار استنباطي نظير آنووا و آزمون مجذور كاي، با استفاده از نرم افزار آماري SPSS v.16 انجام گرفت. يافته ها: در اين مطالعه ديدگاه 427 نفر از كاركنان پرستاري بيمارستان هاي دانشگاه علوم پزشكي تهران در سه رده پرستار باليني (310 نفر) كه اكثريت (2/82%) زن و 4/88% داراي مدرك ليسانس، 107 سرپرستار كه اكثريت زن (87%)؛ و 10 سوپروايزر آموزشي كه همگي زن و نيمي از آن‌ها داراي مدرك فوق ليسانس بودند؛ در مورد كيفيت برنامه‌هاي بهسازي نيروي پرستاري مورد بررسي قرار گرفت. اكثريت (70%) سوپروايزرها، سرپرستاران (4/65%) و پرستاران (65%) كيفيت برنامه هاي بهسازي را در حد متوسط ارزيابي نمودند. علاوه بر اين غالب كاركنان پرستاري از كيفيت تعيين نيازهاي آموزشي، طراحي، اجرا و ارزشيابي برنامه هاي بهسازي خود ناراضي بودند. نتيجه‌گيري: نتايج حاصل از اين مطالعه بيانگر كيفيت متوسط برنامه هاي بهسازي كاركنان پرستاري بيمارستان هاي دانشگاه علوم پزشكي تهران و نارضايتي آنان از مراحل اجرايي اين برنامه ها بود. در اين راستا مديران و تصميم گيران پرستاري نيازمند به‌كارگيري شيوه هاي اجرايي و اثربخش در برنامه هاي بهسازي پرستاران هستند به نحوي كه بتوان بر كيفيت و اثربخشي اين برنامه ها و به دنبال آن بر كيفيت مراقبت پرستاري افزود.

Introduction: Staff development in nursing is the most important responsibility for nurse manager. It is include activities to improve of knowledge, awareness, information and skill of nurses that cause to improve quality of nursing care, which is a great challenge in our country. So we decided to determine the quality of nursing staff development programs at hospitals affiliated Tehran University of medical science, in order to find facilities, limits and capability of this planning in these hospitals. Method: It is a descriptive study. One hundred seven head nurses and ten educational supervisors by census, also three hundred ten of nurses by cluster randomized were recruited for this study. Valid and reliable three researcher made questionnaire conducted to interview and assess the views of the samples. The first part of the questionnaires assessed the data demographic of the samples (head nurses, supervisors and nurses) and the second part contains questions related to the quality of nursing education programs. Data was analyzed by descriptive statistical tests by through SPSS-PC (v. 16). Results: We studied 427 nursing employees’ opinions. The number of nurses surveyed was 310; the majority (82.2%) female, (88.4%) had bachelors. Head nurses were 107, the majority (87%) women, with a bachelor degree (49.5%), in the ages between 50-40 years (57%). educational Supervisors were 10, all women, (50%) had bachelor degree, and aged less than 40 years. the majority of nursing employees (65%) expressed that the Quality of Staff development programs were at Moderate level. In addition, the majority of nursing staff dissatisfied of quality of determining educational needs, design, implementation and evaluation of these programs. Conclusion: Results showed that the majority of nursing employees expressed that the Quality of Staff development programs were at Moderate level. It is hoped that results of this survey can be effective on improvement of these programs and its consequences to be improvement in quality of nursing care.