خاستگاه كانسار سولفيدي سرب و روي كوه سورمه بر مبناي داده‌هاي ايزوتوپ‌هاي پايدار

Stable isotope evidence for the genesis of Zn-Pb sulfide mineralization in the Kuh-e-Surmeh deposit

كانسار سرب و روي كوه سورمه در 50 كيلومتري جنوب فيروزآباد و در پهنه زاگرس چين خورده واقع شده است. سنگ‌هاي كربناتي سازند دالان زيرين به سن پرمين فوقاني، سنگ ميزبان كانسار است. كاني‌هاي اسفالريت، گالن و پيريت از كاني‌هاي اصلي و كالكوپيريت و اسميت‌زونيت كاني‌هاي فرعي اين كانسار است. توالي كاني‌شناختي چندين مرحله كانه‌زايي را در اين كانسار نشان مي‌دهد. ميزان ?34S در نمونه‌هاي سولفيدي كانسار كوه سورمه از 12/10 + تا 2/15+ در هزار و در نمونه‌هاي سولفاتي از 8/12+ تا 9/14+ در هزار در تغيير است. مقدار ?18OPDB از 32/18- تا 29/11- در هزار و مقدار ?13CPDB از 31/8- تا 08/6- در هزار در نمونه‌هاي كربناته تغيير مي‌كند. شواهد موجود بيانگر برتري فرآيند كاهيدگي گرماشيميايي سولفات، براي تامين گوگرد كاهيده مورد نياز اين كانسار بوده و به نظر مي‌رسد كه گوگرد مورد نياز از طريق كاهيدگي سولفات‌هاي موجود در گنبد نمكي جهاني تامين شده باشد. مدل احتمالي تشكيل كانسار كوه سورمه، مدل آميختگي است. شكل‌گيري دولوميت‌ها به واسطه دو سيال مختلف بوده است. سيال اصلي مربوط به شورابه‌هاي گرمابي عميق‌تر يا از منابع حوضه‌اي مربوط به سنگ‌هاي نمكي پركامبرين است كه از طريق گسل‌ها در حين نفوذ گنبد نمكي صعود كرده و سيال ديگر مربوط به آب‌هاي جوي فرو رو است. مقايسه مقادير گوگرد كانسار كوه سورمه با كانسارهاي فلزات پايه با سنگ ميزبان كربناته نشان مي‌دهد كه شايد اين كانسار از نوع دره مي‌سي‌سي‌پي باشد.

The Kuh-e-Surmeh Pb-Zn deposit is located 50 km south of Firouzabad in the Zagrous mountain folding belt. The upper Permian carbonates of lower Dalan Formation are hosted by mineralization. Galena, sphalerite and pyrite are the main ore minerals and chalcopyrite and smithsonite have been found as the accessory minerals. Mineralogical paragenesis point to mineralization taken place in several stages. Based on the stable isotope analyses the ?34S values of the sulfide minerals are in the range of +10.12 to +15.2‰ and those of the sulfate minerals vary between +12.8 to +14.9 ‰. The ?18O and ?13C values of the white dolomites exhibit values in the range of -11.29 to -18.32‰ and -6.08 to -8.31‰ for ?18OPDB and ?13CPDB respectively. Geochemical evidences imply that thermochemical sulfate reduction processes have supplied required reduced sulfur for ore deposition, which seems to be provided through sulfates reduction in the Jahani salt dome. So the Kuh-e-Surmeh mineralization could be explained by mixing model. Dolomitization is affected by two different fluids. The main fluid originated from deeper hydrothermal or basinal sources related to the Precambrian rock units. These brine fluids have ascended through faults related salt diapirism. The second one is sourced from meteoric water. Comparing of sulfur isotope values of the Kuh-e-Surmeh deposit with other carbonate hosted base metal sulfides deposits, display that the mineralization is likely the Mississippi valley type.