جنبش‌هاي نوپديد معنوي: دين يا عرفان

New spiritual movements: Religion or mysticism

جهت يافتن گوياترين تعبير براي معنويت‌گرا‌يي‌هاي نوپديد، ابتدا بايد معناي دين و عرفان را به درستي ملاحظه كنيم. به نظر مي‌رسد «دين»، تجربه مواجهه با امر قدسي است و لزوم هماهنگي انسان با آن و اين مواجهه و هماهنگي، در مجموعه منسجمي شامل ابعاد نظري، عملي و اجتماعي خود را آشكار مي‌سازد. «عرفان» نيز يك رويكرد شهودي، باطن‌گرا و غالبا وحدت وجودي است كه در بافت يك دين خاص قرار مي‌گيرد و انسان‌هاي عارف را به عمق آموزه‌هاي رهايي بخش و تعالي آفرين آن دين رهنمون مي‌سازد. با اين تعاريف، جنبش‌هاي نوپديد معنوي، بيشتر به تعريف و خصوصيات «دين» نزديك‌اند تا «عرفان». توضيح آن كه درون‌مايه اصلي اين جنبش‌ها، «معنويت» آن هم از نوع «معنويت نوين» است. «معنويت نوين»، اعتقاد و احساساتي عميق نسبت به روح آدمي و ارزش‌هاي غير مادي زندگي انسان است. اين نوع معنويت، خود را از دين سنتي مستقل كرده است، بلكه حتي با آن به رقابت پرداخته است؛ در نتيجه، به دو وجه، مي تواند «دين» خوانده شود، يكي با تسامح و مجاز (چرا كه همچون دين سنتي، به ارضاي نيازهاي ديني انسان‌ها پرداخته است) و ديگري به جهت اين كه كمابيش بر اجزاي ذاتي و عرضي مفهوم «دين» مشتمل است.

For finding a correct and precise label to new spiritual movements, it is necessary to define religion and mysticism. It is apparent that religion is experience of numinous encounter and accommodation with it. Religion manifests itself in a set of practical, speculative and social dimensions. Mysticism only refers to esoteric attitude in the realm of a tradition. Mysticism is an intuitive insight to religious teachings and this insight is often monotheistic. All of the dimensions of religion are there in new spiritual groups and movements. So, we can in a justifiable manner, name these movements, “religion”. "New spiritualities" arenʹt a kind of attitude to religions. Indeed, they are opponents of religion and assume themselves as independent doctrinal systems. Because of their claims about completeness for happiness, felicity and salvation, these systems can be more properly named "religion" than "mysticism".