مقايسه قرارداد اختيار معامله با قمار در حقوق ايران و انگليس

A Comparison of Option Contract and Gamble in Iranian and English Legal Systems

قرارداد اختيار معامله يكي از ابزارهاي مشتقه مالي است كه در جهت مديريت و كنترل ريسك استفاده مي‌شود. وجود پاره اي شبهات، مفيد بودن اين ابزار را در بازارهاي مالي اسلامي تحت تاثير قرار داده است. منتقدين، اين قرارداد را به واسطه ايراداتي چون شرط‌‏بندي نسبت به قيمت‏هاي آينده، به خطر انداختن سرمايه و به دست آوردن سود بدون زحمت، عدم قصد طرفين براي انجام معامله، نداشتن سبب مشروع براي دارا شدن و... قماري و باطل مي‏دانند. اين نوشتار ضمن مقايسه قرارداد اختيار معامله با قمار در حقوق ايران و انگليس به اين نتيجه رسيده است كه اين ايرادات از يك سو ناشي از ويژگي‏هاي خاص قرارداد اختيار معامله و از سوي ديگر ناشي از عدم شناخت دقيق اين قرارداد و قمار است. بنابراين، شباهت‏هاي مطرح شده در اين خصوص ظاهري است و اين دو قرارداد از نظر ماهيت، موضوع، كاركرد، هدف، احكام و... كاملاً با يكديگر متفاوتند.

Option contract is one of the financial derivatives used to manage and control risk. Some doubts have affected its application and usefulness in Islamic financial markets. On some grounds such as wagering on future prices, jeopardizing the capital and acquisition of a windfall wealth, the lack of intention by parties to create a legally binding contract, and the lack of legitimate cause for acquisition, etc., the critics regard the contract as gambling and a void one. This article shall, by contrasting the option contract with gamble in Iranian and English legal systems, conclude that these doubts derive from the characteristics peculiar to option contract, on the one hand, and from the critics’ in acquaintance with option contract and gamble, on the other. Therefore, the similarities between them are only superficial, and the two contracts differ materially from many aspects such as their nature, subject-matter, function, purpose and rules.