تحليلي فلسفي از منشا فرهنگ و امكان تغيير و برنامه ريزي براي آن

On the Origin of Culture and its Change and Management

ميتوان براي فرهنگ بهمعناي فلسفي و خاص كلمه، هم منشايي غيربشري و هم منشايي بشري درنظر گرفت. بدين معنا كه گونه اي از فرهنگ بههمراه مولّفهها و عناصر تشكيل دهنده آن،به طورذاتي غير بشري و بنابراين هديه حق تعالي و يا كلام وجود است و سنخي ديگر از آن، تجلي فكر و انديشه بشر است. هرچند درباره نوع دوم، سخن از مديريت و برنامهريزي فرهنگي امري مقبول و پذيرفتني است؛ اما سخن درباره مورد نخست، اندكي پيچيده و بحثبرانگيز است. اين پيچيدگي تا حدّ بسيار زيادي در اصل ادعا؛ يعني غيربشري بودن اين سنخ از فرهنگ ريشه دارد. در اين نوشتار پس از تفكيك اين دو سنخ فرهنگ و تبيين برنامهريزي فرهنگي براي فرهنگهاي ساخت بشر، برخلاف برخي تلقيها، امكان برنامهريزي براي فرهنگهايي كه منشا غيربشري دارند نيز تبيين گرديده است. بر اين اساس ميتوان گفت، هرچند حكمت و فرهنگ آغازي غيربشري دارد؛ اما در عين حال نقش و سهم انسان در پاسداري و ترويج اين ميراث در مكانها و زمانهاي مختلف غيرقابل انكار است. واژگان كليدي: فرهنگ، برنامهريزي فرهنگي، سنّت، خداوند، انسان.

In its philosophical sense, the word "culture" maybe said to have both non-human and human origins. One kind of culture (and its components and elements) is inherently non-human, and hence a gift from God. Another kind of culture originates from human thinking. As for the latter, it is logical and acceptable to speak of cultural planning and management. The first category, however, is slightly more complicated and controversial. This article is an attempt to make a distinction between these two types of culture and suggest that not only cultural programming for the explanation of human cultures is possible, but also we can plan for cultures with non-human origin. This is to say that although culture and sophism have non-human origin, it is possible to protect and promote their heritage in different places and times by human beings. Keywords: Culture, Cultural Planning, Tradition, Human, God.