شيوه هاي متنوع رفتاري درحفظ تعامل اكولوژيك گياهان و زنبورها و عوامل بر هم زننده آن

اكثر گياهان براي بقا ، نيازمند به زنبورها هستند و زنبورها نيز براي بقا ، خواسته يا ناخواسته در محيطي مملو از عوامل سازگار و ناسازگار، جلب گياهان شده و اين چنين، روابط اكولوژيك، شكل مي گيرند. اما اين روابط اغلب ساده نبوده، به طرق مختلف برقرار مي شود و عوامل اكولوژيك نيز تنها به گياهان و زنبورها بسنده نمي گردد. در اين بررسي سعي شده است به عملكرد متقابل گياهان و زنبورها در به كار گيري شيوه ها و چگونگي حفظ روابط اكولوژيك در ابعاد و شرايط مختلف و نيز عوامل بر هم زننده آن بپردازيم. در اين ارتباط، مورفولوژي و فيزيولوژي گل و فيزيولوژي و خصوصيات رفتاري زنبورها اهميت زيادتري پيدا مي كند. زيبايي طبيعت نيز بسته به وجود همين روابط تنگاتنگ و زنجيروار ميان موجودات آن است. اما از ميان صفات مورفولوژيك گل به نظر مي رسد، رنگ ها و طرح ها اهميت بيشتري دارند، تا حدي كه زنبورها قبل از تغيير رنگ گل ها به سراغشان مي روند. از صفات فيزيولوژيك گل؛ تركيبات و حجم يا تراكم شهد و گرده، جايگاه خاص و مهم تري دارند. با وجودي كه سن گل يكي از دلايل جذب زنبور عسل است اما تراكم شهد و گرده براي زنبور مهم تر از سن و طرح گل است. رنگ گل ها معرف ميزان شهد يا گرده نيز هست، ارجحيت نوع رنگ در مناطق مختلف، فرق دارد و نشان از سازگاري زنبورها به منطقه جغرافيايي خاص دارد. زنبورهاي عسل، قدرت كم نظيري در درك شدت و كيفيت عطرها دارند. تعامل گياهان و زنبورها، با نوعي تلاش مُسرّانه در حفظ روابط اكولوژيك، استوار است، اما وقتي عوامل مداخله گر غير طبيعي وارد مي شوند، در اغلب موارد، پاسخ و بازخورد موفقيت آميز نخواهد بود. اين قبيل دخالت ها مانند تراريخت ها، ايجاد اشكال و طرح-هاي هيبريد گل ها و روانه كردن آن ها به طبيعت، سبب تغييرات زيادي در شكل ظاهري گل ها شده است. در اين ميان، گياهان كه اولين حلقه از ارتباط به شمار مي آيند آسيب پذيرتر هستند، چون نه تنها عامل عرضه كننده خود در طبيعت از نظر زنبورها را از دست مي دهند بلكه به دليل اختلالات ژنتيكي، بذرهايي توليد مي كنند كه غالباً نابارورند و جايي در عرصه اكوسيستم ندارند. در اين ميان تنها شركت هاي سودجوي وارد كننده بذرها و پايه ها به اهداف خود مي رسند. در ضمن ممكن است عسل هايي با كيفيت كم يا حتي نامطلوب تهيه شوند.