همبستگي باورهاي بهداشتي و رفتارهاي تشخيص زودرس سرطان پستان در زنان مراجعه كننده به مراكز بهداشتي درماني شهر خوي

Correlation between health beliefs and breast cancer early detection behaviors among females referring to health centers in Khoy city, Iran

مقدمه: سرطان پستان شايع ترين سرطان در زنان است كه در صورت عدم تشخيص به موقع و عدم درمان منجر به مرگ خواهد شد. باورهاي بهداشتي نقش مهمي در بروز رفتارهاي بهداشتي افراد دارد. اين مطالعه با هدف تعيين همبستگي باورهاي بهداشتي و رفتارهاي تشخيص زودرس سرطان پستان در زنان مراجعه كننده به مراكز بهداشتي درماني شهر خوي در سال 1391 انجام شد. مواد و روش ها: در اين مطالعه توصيفي- همبستگي، از بين مراكز بهداشتي شبكه بهداشت و درمان شهر خوي 8 مركز به صورت نمونه گيري تصادفي خوشه اي انتخاب و 162 نفر از زنان مراجعه كننده به آن مراكز به عنوان نمونه وارد مطالعه شدند. داده ها توسط "مقياس الگوي باورهاي بهداشتي چمپيون" "CHBMS" ) (Champion’s Health Belief Model Scaleجمع آوري شد. روايي محتوا با نظر خواهي از 10متخصص و پايايي به روش هاي آلفا كرونباخ و آزمون مجدد اندازه گيري شد. داده ها با نرم افزار آماري SPSS نسخه 16 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها: اكثر شركت كنندگان در پژوهش، باورهاي بهداشتي قوي در مورد فوايد خودآزمايي پستان (7/82 درصد) و فوايد ماموگرافي (4/65درصد) داشتند. بين شغل )001/0 > (p، سطح تحصيلات ( 04/0P=) و وضعيت تاهل (01/0 P=) با انجام خودآزمايي پستان و بين سن (02/0P=) و انجام ماموگرافي همبستگي معني دار آماري وجود داشت. همبستگي معني دار آماري بين باورهاي بهداشتي و رفتارهاي تشخيص زودرس سرطان پستان وجود نداشت. نتيجه گيري: با وجود باورهاي بهداشتي قوي در نيمي از زنان، انجام رفتارهاي تشخيص زودرس سرطان پستان انجام نشد. لذا آموزش همگاني و تشويق زنان بويژه زنان غير شاغل، متاهل، كم سواد و جوان و نيز تدارك مكان مناسب براي انجام خودآزمايي پستان در مراكز بهداشتي درماني ضروري به نظر مي رسد.

Introduction: Breast cancer is the most common cancer in women in the absence of timely diagnosis and treatment which will lead to death. Health beliefs play an important role in the health behaviors of people. This study was carried out to determine correlation between health beliefs and breast cancer early detection behaviors among females referring to health centers in Khoy city. Materials & Methods: In this descriptive-correlational study, 8 health centers from different parts of Khoy were selected by cluster sampling and 162 females were included in the study. Data was collected using Champion’s Health Belief Model Scale. Content Validity was measured through 10 expertsʹ opinion and reliability by measuring Cronbach alpha and test-retest. Data were analyzed by SPSS/16. Findings: The majority of participants had strong health beliefs about the benefits of breast self-examination (82.7%) and mammography (10.5%). There was significant statistical correlation between job, educational level, marital status and BSE performance and between age and mammography (P < 0.05). There was no significant correlation between health beliefs and breast cancer early detection behaviors. Conclusion: Although there was a strong health belief in women, early cancer detection behaviors was not performed. Therefore, educating and encouraging housewives, married, uneducated and adolescent women as well as providing a suitable place for breast examination in health centers are necessary.