بررسي روند موضوعي پايان‌نامه/ رساله‌هاي رشته‎ي جغرافيا و برنامه‌ريزي روستايي (سال‌هاي 1388- 1379) مورد مطالعه: پايان‌نامه/ رساله‌هاي دانشگاه‌هاي تهران، شهيد بهشتي و تربيت مدرس

بررسي سير موضوعي پايان‌نامه‌هاي رشته‎ي جغرافيا و برنامه‌ريزي روستايي در يك دوره‎ي زماني مشخّص، تصويري از فعّاليّت‌هاي پژوهشي دانشجويان اين رشته را ترسيم مي‌كند. با توجّه به اهمّيّت پايان‌نامه‌ها و هزينه، زمان و انرژي زيادي كه صرف تهيه‎ي آنها مي‌شود؛ آگاهي از محتوا و شناسايي گرايش‌هاي موضوعي آنها ضروري به نظر مي‌رسد. پژوهش حاضر از نوع توصيفي ـ تحليلي و روش انجام آن تحليل محتوايي است. جامعه‎ي آماري پژوهش را تعداد 206 پايان‌نامه/ رساله‎ي‌ دانشجويان رشته‎ي جغرافيا و برنامه‌ريزي روستايي سه دانشگاه شهيد بهشتي، تربيت مدرس و تهران كه بين سال‌هاي 1388- 1379 دفاع شده بودند، تشكيل مي‌دهند. با استفاده از نظرات استادان و صاحب‎نظران اين رشته، مبناي تعيين موضوع پايان‌نامه‌ها، شاخص‌هاي توسعه‎ي پايدار در نظر گرفته شد و پايان‌نامه‌ها به پنج طبقه‎ي موضوعي كلي و 22 زيرگروه موضوعي تقسيم شدند. با استفاده از چك‌ليست كنترل، اطلاعات مندرج در صفحات آغازين پايان‌نامه‌/ رساله‌ها (15 صفحه اول) جمع‌آوري شد. اين اطلاعات كدگذاري و وارد نرم‌افزارSPSS. 16 شد و با استفاده از آمار توصيفي و استنباطي اطلاعات مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. نتايج پژوهش حاكي از آن است كه پايان‌نامه‌/ رساله‌هاي دانشجويان بيشتر به موضوعات اقتصادي و كمتر به موضوعات زيست محيطي گرايش داشته‎اند. نتايج اين مطالعه نشان مي‌دهد كه از بين موضوعات پنج‎گانه در گرايش به موضوعات كالبدي ـ فضايي و نهادي ـ مديريتي بين دانشگاه‌هاي مورد مطالعه تفاوت معناداري وجود دارد. همچنين يافته‌هاي پژوهش بيانگر آن است كه علوم كشاورزي و منابع طبيعي، علوم اجتماعي و علوم اقتصادي، به‎ترتيب بيشترين تاثير را بر پايان‌نامه/ رساله‌هاي رشته‎ي جغرافيا و برنامه‌ريزي روستايي داشته‌اند.