بررسي اثر پيش‌پردازش‌هاي مختلف طيفي بر ارزيابي غير مخرب كيفيت پرتقال با اسپكتروفتومتري فروسرخ نزديك (NIRS)

Effect of Spectral Pre-Processing Methods on Non-Destructive Quality Assessment of Oranges Using NIRS

اسپكتروسكوپي فروسرخ نزديك (NIR) در تركيب با روش‌هاي شيمي‌سنجي، شامل پيش‌پردازش‌هاي طيفي و مدل‌سازي‌هاي چندمتغيره، يكي از پركاربردترين روش‌هاي غير مخرب اندازه‌گيري ويژگي‌هاي كيفي ميوه‌ها و سبزي‌هاست كه در سال‌هاي اخير بيشتر مد نظر پژوهشگران بوده است. در اين پژوهش، توانايي روش اسپكتروسكوپي NIR بازتابي در محدوده طيفي 1650-930 نانومتر به‌منظور پيش‌بيني غير مخرب مواد جامد حل‌شدني (SSC) و اسيديته قابل تيتر كردن (TA) پرتقال‌‌ تامسون، همچنين اثر پيش‌پردازش‌هاي مختلف طيفي بر دقت مدل‌هاي چندمتغيره پيش‌بيني‌كننده بررسي شد. در اين راستا، مدل‌هاي واسنجي چندمتغيره حداقل مربعات جزيي (PLS) بر پايه اندازه‌گيري‌‌هاي مرجع و اطلاعات طيف‌هاي پيش‌پردازش ‌شده با تركيب‌ روش‌هاي مختلف هموارسازي (ميانگين‌گيري متحرك (MA)، ساويتزكي- گولاي (SG)، تبديل موجك (WT))؛ نرمال‌سازي (تصحيح پراكنش افزاينده (MSC)، توزيع نرمال استاندارد (SNV))؛ و افزايش قدرت تفكيك طيفي (مشتق‌هاي اول و دوم (D1، D2)) براي پيش‌بيني SSC و TA پرتقال‌ها تدوين شدند. نتايج نشان داد كه اسپكتروسكوپي NIR بازتابي، در تركيب با روش‌هاي شيمي‌سنجي، توانايي پيش‌بيني غير مخرب SSC و TA پرتقال‌ را دارد. همچنين، روش‌هاي پيش‌پردازش اثر مستقيم بر نتايج مدل‌هاي PLS تدوين ‌شده براي پيش‌بيني اين پارامترهاي دروني داشتند و بهترين نتايج پيش‌بيني براي SSC (430/0RMSEC=، 923/0rc=، 451/0RMSEP=، 936/0rp=، 798/2SDR=) و TA (133/0RMSEC=، 883/0rc=، 177/0RMSEP=، 863/0rp=، 853/1SDR=) بر پايه تركيب روش‌هاي پيش‌پردازش MA + SNV به‌دست آمد.