قرآن و بنيان‌هاي تاريخي نظم اجتماعي

The Holy Quran and Historical Foundations of Social Order

با استناد به آيات قرآن مي‌توان نشان داد كه يكي از مهم‌ترين اهداف بعثت انبيا، وضع قوانين اجتماعي براي رفع اختلافات انساني در امور دنيوي و دعوت آنان به سعادت و امر اخروي است. درخور توجه است كه حكمايي همچون ابن‌سينا نيز در بحث سياسات خود از استدلال مشابهي براي توجيه ضرورت نبوت بهره برده‌اند و انديشمنداني چون ابن‌خلدون اين استدلال را رد كرده‌اند. در اين مقاله با تكيه بر استدلالات قرآني و تاكيد بر آيه ??? سوره مباركه بقره، به‌ويژه با تفسير علّامه طباطبايي، نشان داده شده كه اولاً مستقل از زمان تشكيل نخستين جوامع انساني، قانون الهي مبناي شكل‌گيري جوامع اوليه قرار گرفت و بدون قانون الهي امكاني براي رشد تمدن‌هاي بشري نبود؛ ثانياً هرگونه نظم موجود در جوامع، ريشه در قوانين الهي دارد كه اين نظم با بعثت انبيا و انزال كتب آسماني ممكن شد.

With the reference to the verses of the Holy Quran, it can be shown that one of the most important aims of sending prophets is the introduction of social laws in order to settle human disputes over worldly affairs and call them to other affairs and felicity. It is noteworthy that philosophers such as Avicenna have used similar argumentations to justify the necessity of prophethood in their discussions about politics and thinkers like Ibn-e-Khaldun have rejected such argumentations. Emphasizing on Quranic argumentations and verse 213 of Chapter two (Baqarah- Cow), particularly the late Allamah Tabatabaii’s commentary, the present paper proves that first divine law, independent from the time of the formation of early human societies, was the basis of their formation, and the second, development of human civilizations was impossible without divine law and any kind of order in societies is rooted in divine laws and such order was made possible by sending prophets and descending divine books.