كنش متقابل اجتماعي از منظر علّامه طباطبايي

Social Interaction in Allamah Tabatabaii’s View, with an Emphasis on Al-Mizan Commentary

رويكرد تفهمي از منظر مفسران شيعه، ظرفيت فراواني براي نظريه‌پردازي در عرصه كنش دارد. يكي از ابعاد اساسي آن تيپ‌بندي كنش است كه مي‌تواند زمينه فهم و تفسير دقيق‌تر از كنش اجتماعي افراد را فراهم آورد. مسيله اصلي اين پژوهش تيپ‌بندي كنش از منظر علّامه طباطبايي و ظرفيت‌هاي تفسيري آن با تاكيد بر تفسير الميزان است كه با روش تحليلي به آن پرداخته‌ايم. كنش از ديدگاه علّامه به انواع اختياري، اكراهي، اضطراري، كنش‌هاي ناشي از ملكات، عادات و عواطف تقسيم مي‌شود كه امكان فهم و تفسير عميق‌تر كنش، سنجش ميزان عقلانيت حاكم بر جامعه، ميزان پايداري الگوهاي رفتاري، امكان انتقال الگوهاي رفتاري، سنجش ميزان نشاط و رضايتمندي بر جامعه، مقايسه و ارزشيابي فرهنگ‌ها و ترسيم الگوهاي رفتاري مطلوب را براي جامعه‌شناس فراهم مي‌آورد.

In Shi’a commentators’ view, the intellective approach has a large capacity to theorize about act and one of it dimensions is typification of act which can prepare the ground for a more precise understanding and interpretation of individualsʹ social act. The main question of the present research which uses an analytical method is the typification of act in Allamah Tabatabaii’s view and its interpretive capacities with emphasis on Al-Mizan Commentary. In Allamah view, act is divided into different types such as voluntary act, unwilling act, emergent act, acts resulting from positive counterparts, and habits and affections, which provides the sociologists with the possibility of deeper understanding and interpretation of act, evaluation of the degree of rationality governing the society, the degree of stability of behavioral models, the possibility of transforming behavioral models, the evaluation of the degree of joy and contentment in society, the comparison and evaluation of cultures and designing ideal behavioral models.