دعوت به وحدت و نوع‌دوستي در ادبيات عرفاني

Call to Unity and Benevolence in Mystical Literature

پيامبر اكرم(ص) مي فرمايند: «اِنّي بُعِثتُ لِاُتَمِّمَ مَكارِمَ الاَخلَاق». همچنين آن حضرت حسن خلق را كليد بهشت معرفي مي كنند. در دين مبين اسلام اخلاق حسنه و مدارا و صلح جويي همواره تاكيد و از كينه ورزي، عداوت و لجاجت به عنوان رذايل اخلاقي نهي شده است. عارفان مسلمان با نگاهي ظريف و هنرمندانه به دين و مباحث اخلاقي، متون خود را با گوهر تعليم آراستند و به‌ويژه از سده هفتم تعاليم عرفان اسلامي در بطن زندگي مردم جاري و پيام‌ انساني و اخلاقي دين اسلام با نگاهي عرفاني و هنري مردم را به سجاياي اخلاقي، مثل اخوت، نوع‌دوستي، دوري از خصومت و كينه‌ورزي، تحمل و صبر براي رسيدن به صلح، آرامش و وحدت و يكپارچگي دعوت كردند. در اين نوشتار سعي برآن است كه با بررسي سخنان پندآموز و حكيمانه شاعران بزرگ پهنه ادب‌ فارسي، سعدي، مولوي و حافظ پيام صلح، دوستي و اخوت آنان برجسته‌تر و نمايان‌تر به خوانندگان منتقل شود.

The Holy Prophet (PBUH) of Islam says: “I have been raised to perfect the ethical virtues”. He also said that good demeanor is key to heaven: “One would not enter the heaven except possessing good ethical virtues.” Islam has always laid emphasis on good demeanor, tolerance and pacifism and prohibited ethical evils such as vengeance, animosity and adamancy. Muslim mystics, through a delicate and artistic approach to religion and ethical issues, have ornamented their texts with the gem of education. Islamic mystical teachings, particularly since seventh century, have entered people’s life and through a mystical and artistic approach invited people to ethical virtues such as brotherhood, benevolence, avoidance from animosity and vengeance, tolerance and patience to achieve peace, tranquility, unity and solidarity. The present paper is an attempt to study the wise and sagacious words of great poets of Persian literature such as Sa’di, Moulavi and Hafiz to impart their messages of peace, friendship and fraternity to the readers.