پديد آورندگان :
نشاطي تنها، فاطمه نويسنده دانشآموخته كارشناسي ارشد، دانشكده كشاورزي، دانشگاه بوعلي سينا، همدان , , ظفري، دوستمراد نويسنده دانشيار دانشكده كشاورزي، دانشگاه بوعلي سينا، همدان , , آصف، محمدرضا نويسنده ,
چكيده فارسي :
در بررسي فلور قارچ هاي ماكروسكوپي غير آگاريك استان همدان نمونه‌هايي از قارچ هاي متعلق به تيره Morchellaceae، جمع‌آوري و براساس مشخصات ريخت‌شناسي و با بهره‌گيري از نوشته‌ها و منابع معتبر(Dennis 1981, H?ffner 1991) تحت جنس Sw. Verpa شناسايي شد. مشخصات نمونه‌هاي مورد بررسي به شرح زير است:
كلاهك محدب و اغلب زنگوله‌اي شكل مي باشد. قطر كلاهك 4-5/1 سانتي متر، سطح فوقاني به رنگ قهوه اي زيتوني تا قهوه‌اي تيره و معمولا صاف و يا اندكي هنگام بلوغ چروكيده و حفره دار بوده و سطح زيرين سفيد رنگ مي باشد. حاشيه كلاهك به تدريج و با گذشت زمان اندكي به سمت خارج انحنا مي يابد. پايه استوانه اي شكل، به طول 11-5/2 سانتي متر و قطر 5/1-5/0 سانتي متر، توخالي، اندكي در قسمت بالا باريك تر، سفيد تا كرم رنگ بوده و در سطح صاف و يا داراي برجستگي هاي ريز مي باشد. بافت گوشتي قارچ نازك و شكننده و سفيد رنگ مي باشد. آسك ها استوانه اي شكل، در قسمت قاعده داراي حالت پايه مانند، حاوي هشت آسكوسپور هستند، ابعاد آسك ها 23-15 × 350-250 ميكرومتر مي باشد. آسكوسپورها بيضوي، داراي سطح صاف، به رنگ روشن و به ابعاد 15-11 × 26-17 ميكرومتر مي باشند. پارافيزها نخي شكل، منشعب، داراي جدار عرضي و در راس متورم بوده و به عرض 12-9 ميكرومتر مي‌باشند (شكل 1). با توجه به مشخصات فوق و بر اساس منابع، نمونه بررسي شده تحت گونه(O.F. Müll.) Sw. V. conica تعيين نام شد. اين نخستين گزارش از گونه‌اي متعلق به جنس Verpa در ايران ميباشد. چروكيدگي هاي اندك كلاهك، وجود هشت آسكوسپور در آسك ها و اندازه متوسط آسكوسپور ها از مشخصات بارز اين گونه از ساير گونه هاي جنس Verpa مي باشد.
نمونه‌هاي بررسي شده: استان همدان، شهرستان همدان، زمين هاي اطراف دانشكده كشاورزي، روي خاك، 28/1/92، نشاطي(IRAN 16433 F).
چكيده لاتين :
Non-agaric macrofungi of Hamedan province (Iran), belonging to the genus Verpa Sw. (family Morchellaceae), were collected and identified based on morphological features (Dennis 1981 and H?ffner 1991). The morphological characteristics are as follow:
Pileus convex, often bell-shaped, 1.5–4 cm in diameter, upper surface olive brown to dark brown, usually smooth while a little shrunk and porous in maturity, lower surface white, margin becomes curved outward a little. Stipe cylindrical, 2.5–11 cm long and 0.5–1.5 cm thick, hollow, slightly narrowed above, whitish to cream, smooth to granular exterior. Flesh thin, brittle, white. Asci cylindrical, stem-like at base,
8-spored. 250–350 × 15–23 µm. Ascospores ellipsoid, smooth, hyaline, 17–26× 11–15 µm. Paraphyses thread-like, branched, septate, swollen at the tips, 9–12 µm in diameter (Fig. 1).
Based on the above characteristics, the fungus was determined as V. conica (O.F. Müll.) Sw. which is a new report from Iran. The small shrinkage of pileus, eight ascospores per asci and medium size of ascospores are representative of this species.
Material examined: Iran, Hamedan province, lands around Faculty of Agriculture, on soil, 17.4.2013, Neshati (IRAN 16433 F).
