بررسي اصل تعادل ترافعي (تناظر) در دادرسي قضايي و داوري تجاري بين المللي

Evaluating "Taadol Tarafoei (Tanazor)" in Judicial Proceedings and International Commercial Arbitration

اصل تعادل ترافعي كه مي توان از آن تحت عنوان اصل تناظر نيز ياد كرد، از جمله اصول دادرسي عادلانه مي باشد. اين اصل كه از اصول اوليه و مسلم دادرسي در تمامي نظام هاي قضايي دنيا مي باشد، به اين معناست كه بايد نسبت به طرفين مخاصمه، امكان عادلانه ي رسيدگي قضايي فراهم شود و يكي از طرفين در موقعيت برتر قرار نگيرد. بنابراين نقض اين اصل سبب بي عدالتي در دادرسي مي گردد. اين اصل كه مبناي اصلي آن عدالت طبيعي است، در اسناد بين المللي ازجمله كنوانسيون اروپايي حقوق بشر صراحتاً مورد اشاره قرار گرفته درحاليكه در هيچ يك از قوانين ايران تصريح نشده هرچند از روح قوانين ايران قابل استنباط است. اصلي كه گنجاندن آن در قوانين مطميناً گامي در جهت برقراري عدالت در دادرسي قضايي مي باشد. مقاله حاضر به بررسي مبنا و ماهيت اين اصل در حقوق اسلام، ايران، حقوق خارجي و اسناد بين المللي مي-پردازد.

The Principle of "Taadol Tarafoei" which is also referred as "Tanazaor Principle" is one of the principles of fair trial. This is as the primary principle in all judicial systems in the world. This means that there should be fair deal between parties. Hence, violating this principle causes injustice in trial. This principle which is the base of justice is indicated in international documents such as European Convention of Human Rights. However, in none of Iranian laws we don’t see it as the principle for establishing justice in judicial trial. The present article tries to study the base and nature of this principle in Islamic law and international documents.