انتخاب مدل پذيرش تجارت الكترونيكي در بنگاه‌هاي كوچك و متوسط ايران؛ بررسي موردي در كارگزاري‌ها و نمايندگي‌هاي بيمه‌اي

Choosing The Model Of Electronic Commerce Adoption In Iranian SMEs; Case Study In Insurance Agencies And Brokers

توسعه روزافزون كاربرد فناوري اطلاعات در حوزه فعاليت‌هاي صنعتي و اقتصادي، در كنار تغييرات اساسي و ساختاري كه در سازمان‌ها به دنبال دارد، لزوم توجه به نحوه بكارگيري اين فناوري در سازمان‌ها را بيش از پيش ضروري مي‌كند. توجه به اين موضوع در مورد بنگاه‌هاي كوچك و متوسط به دليل شرايط و ويژگي‌هاي خاص سازماني و حساسيت بيشتر آنها نسبت به تغييرات محيطي، از اهميت بيشتري برخوردار است. از سوي ديگر صاحبه‌نظران موضوع بر اين باورند كه پياده سازي، فرآيند پيچيده‌اي است كه مراحل مختلفي را شامل مي‌شود و پذيرش، به عنوان يكي از گامهاي اساسي، نقش مهم و كليدي را در فرآيند پياده‌سازي ايفا مي‌كند. در اين مطالعه با مروري بر ديدگاههاي مختلف مورد توجه در مدل‌هاي ارايه شده در حوزه پذيرش تجارت الكترونيكي، پنج مدل برجسته در ادبيات موضوع يعني مدل پذيرش فناوري (TAM)، نظريه رفتار برنامه‌ريزي شده (TPB)، نظريه انتشار نوآوري (IDT)، مدل متحد پذيرش و استفاده از فناوري اطلاعات (UTAUT) و مدل تركيبي TAM/TPB/IDT را معرفيمي‌كنيم. سپس نتايج تحقيق مي‌داني كه با هدف مقايسه كارايي مدل‌هاي انتخابي تبيين عوامل موثر بر پذيرش تجارت الكترونيكي در سطح كارگزاريها و نمايندگي‌هاي بيمه اي شهر تهران (به عنوان بخشي از بنگاه‌هاي كوچك و متوسط) انجام گرفته است ارايه مي‌گردد. لازم به ذكر است كه نتايج حاصل از مطالعه مي‌داني انجام گرفته نشان داد كه قدرت تبيين مدل تركيبي TAM/TPB/IDT در مقايسه با ساير مدل‌هاي مورد مقايسه، بيشتر است. همچنين نتايج اين مطالعه، تاييد نمود كه مدل‌هاي تركيبي در مقايسه با مدل‌هاي پايه‌اي، از قدرت بيشتري برخوردارند. علاوه بر اين، نتايج اين مطالعه، برتري مدل پايه‌اي TAM را در مقايسه با ساير مدل‌هاي پايه‌اي (مورد آزمون) كه در تعداد زيادي از مطالعات به آن اشاره شده است را تاييد نمود.

The increasing application of Information Technology (IT) in the area of economics and industrial activities, along with its major changes in organizations, have made the study of this technology in-evitable. This issue is becoming more important when we deal with SMEs, because of their specific conditions, traits and also their sensi-tivity to environmental changes. On the other hand, scientists believe that implementation is a complex process, which contains different steps, and adoption, as one of its major steps, plays an important and critical role in the implementation. In this paper, besides reviewing related proposed models for IT adoption, five major adoption models including: Technology Accep-tance Model (TAM), Theory of Planned Behavior (TPB), Innovation Diffusion Theory (IDT) as basic models, Unified Theory of Accep-tance and Use of Technology (UTAUT), and TAM/TPB/IDT as inte-grated models, have been studied. Subsequently, we present the results of comparing the effectiveness of selected explanatory models for electronic commerce adoption in insurance agencies and brokers of Tehran (as a group of SMEs). It’s noteworthy that these results have shown that the explanation power of TAM/TPB/IDT integrated model is more than that of the others. Furthermore, it confirms that TAM model is more powerful than other basic models, as it was mentioned in related studies.