مديريت كيفيت در مدارس شاهد و ايثارگر: بررسي عوامل بازدارنده و پيش برنده كيفيت خدمات آموزشي و معرفي مدل مطلوب

Quality Management in Shahed Schools: a Study on the Preventive/Promoter Elements of Teachimg Quality and Presenting a Proposed Ideal Model

هدف پژوهش حاضر، شناسايي عوامل «بازدارنده» و «پيش برنده» كيفيت خدمات آموزشي در مدارس شاهد و ايثارگر و ارايه مدل مطلوب براساس عوامل شناسايي‌شده ‌‌بوده‌است. با استفاده از روش تحقيق كيفي و تشكيل گروه‌هاي كانوني، اين دو دسته عوامل به‌عنوان محور مصاحبه، انتخاب‌شدند. در پژوهش، 53 مدير مرد و 52 مدير زن مدارس شاهد و ايثارگر از هفت استان خراسان رضوي، مازندران، سيستان و بلوچستان، گلستان، سمنان، خراسان جنوبي و خراسان شمالي، مشاركت‌داشتند. افراد در چهارده گروه شامل هفت گروه مردان و هفت گروه زنان تقسيم‌شدند. براي دستيابي به نتيجه، از روش مصاحبه در گروه‌هاي كانوني سازمان يافته، استفاده‌شد كه بيشتر براي كارشناسان و متخصصان به كارگرفته‌مي شوند. يافته ها نشان‌دادند كه توانمندي-هاي مدارس شاهد و ايثارگر براي حل مشكلات مفروض در فرايند ياددهي- يادگيري و با هدف ارتقاي كيفيت خدمات آموزشي، بيشتر از محدوديت هاي آنهاست. پيش برنده ها و بازدارنده ها در پنج گروه شامل «زمينه، انساني، مالي، برنامه درسي و اجرايي» است. مهم ترين پيش برنده ها تاكيد بر كيفيت به عنوان مزيت رقابتي ازسوي سياست گذاران و مديران ارشد اين مدارس، به علاوه منابع انساني مجرب، استقبال خوب والدين و منابع مالي مناسب و مهم ترين بازدارنده ها نيز عدم انعطاف در برنامه درسي، ساختار قطعي سلسله مراتبي و روند غيرمنعطف اداري، محدوديت هاي اجرايي مدير و كمبود نيروي متخصص در برخي زمينه هاي شغلي بوده‌اند. براساس نتايج به‌دست‌آمده از مرحله پيشين، مدلي مطلوب براي مديريت كيفيت در مدارس شاهد و ايثارگر پيشنهاد شد.

The study aimed to recognize factors which play a main role as preventer and pro-moter of quality in Shahed schools. In addition the study planned to present an ideal model for managing quality there. By referring to qualitative methods, via applying focus groups, it was arranged the meetings with regard to two clusters of factors. The participants were 105 Shahed school principals from 7 Iran provinces. Grouping carried out for 14 groups containing 7 of men and the same for women. To gain the proposed results, it was applied the organized focus group which is the best for expert groups. Findings demonstrated that in general, the facilities of Shahed schools to solve the quality based problems are more than their limitations. The preventers and promoters were classified for five clusters as the context, human, financial, curriculum, and administrative. The most important promoters were the emphasizes of the top managers of Shahed schools department on the quality as a competitive privilege, experienced human resources, social acceptance and appropriate finance. On the other side, the most crucial preventers were a concrete curriculum, rigid structure, nonflexible administrative procedures, school principals’ restrictions, and the shortage of some technician for labs and workshops. By relying on the findings, it was offered an ideal model to manage the quality in education processes at Shahed schools.