نگاهي به قصايد صايب تبريزي و مختصات سبكي زباني و ادبي آن

A Look at Sa’ebTabrizi’s Odes and their Literary and Linguistic Styles

صايب تبريزي يكي از بزرگ‌ترين غزل‌سرايان در تاريخ زبان فارسي مي‌باشد. امّا اين عامل باعث نمي‌گردد، از ديگر قالب‌هاي شعري او چشم بپوشم. با نگاهي كه به قصايد او مي‌اندازيم، متوجّه مي‌شويم كه زبان قصايد او هرچند به پاي غزليات او نمي‌رسد، امّا ويژگي‌هاي خاصي در قصايد او وجود دارد كه داراي تازگي در ميان قصايد آن دوره به‌حساب مي‌آيد. اين شه‌سوار ميدان خيال كه لطايف و مختصّات سبك هندي يا اصفهاني در شعر او بيشترين جلوه را دارد و زيبايي و غرابت شعر او ناشي از تازگي مضامين و طُرفگي تجربيّات و تصاوير شاعرانه‌ي اوست، تصاوير شاعرانه را در القاي عواطف، احساسات و انديشه‌هاي خويش قرار داده است. در قصايد خود نيز سعي كرده گوشه‌اي از اين هنرنمايي‌‌هاي زباني و ادبي خود را به تصوير بكشد. به‌خصوص كه يكي از هنجار‌گريزي‌هاي او مربوط به حوزه‌ي تلميح مي‌باشد كه در قصايد او داراي نمونه‌هاي خوبي است. در اين جستار ويژگي‌هاي سبكي قصايد صايب از نظر زباني و ادبي بررسي شده است و دليل پرداختن به اين موضوع بي‌توجهّي محقّقان به اين بخش از حوزه‌ي تحقيق مي‌باشد.

Sa’bTabrizi is one of the greatest ode composers of all times in Persian literature, but it does not mean that his other poetic forms should be neglected. Having a look at his odes reveals that the language of his odes may not be as strong as that of his ghazals, but his odes have some special features new in his time. His poems, with strong imaginative power, reflect the Indian or Isfahani style. The beauty of his poems lies in the use of novel senses originating from his poetic images and experiences. In his odes too, he has revealed his linguistic and literary skills, especially the use of allusion. The present article studies the linguistic and literary features of his odes.