سيماي زن در اشعار نظامي

The Portrait of the Woman in Nezami’s Poetry

نظامي به قهرمانان داستانش مهر مي‌ورزد و دوست ندارد بر دامن آنان لكـة ننگي بنشيند بدين منظور زن در منظومه‌هاي غنايي نظامي از جايگاه والايي برخوردار است. كثرت زنان در كنار عوامل ديگر، بن مايـة ادبيّات غنايي است لذا در بين آثار نظامي بيش‌ترين حضور زنان به بزرگ‌ترين كتاب او، خسرو و شيرين (19 زن) اختصاص يافته (كتب ليلي و مجنون11، هفت پيكر 9). كم‌ترين نقش زن در اسكندرنامه (1 مورد) و مخزن‌الاسرار (2مورد) ديده مي‌شود. كلاً 40 شخصيت زن در خمسـة نظامي وجود دارد كه 8 صورت آن تلميحي است. در ميان زنان، شيرين شخصيتي تاريخي است؛وي حتّي در حماسه‌ نيز حضور دارد. زمينـة داستان‌هاي غنايي متفاوت است داستان ليلي و مجنون محصول عربستان است كه بوي زنده به گور كردن دخترانشان در اين داستان نيز استنشاق مي‌شود و دو اثر ديگر در ايران و ارمنستان‌ اتّفاق افتاده است.

Nezami loves his heroes and does not want them to be infamous. He therefore grants the woman a high stance in his lyric collections. The presence of women enriches lyric literature. In his greatest collection, Khosrow and Shirin, there are nineteen women. There are eleven women in Leyli and Majnoon and nine in Haft Peikar. The least presence can be seen in Eskandarnameh (one case) and in Makhzan al-Asrar (two characters). A total of forty female characters can be found in Khamseh Nezami; eight of them are allusive. The settings of his stories are different. Leyli and Majnoon happens in Saudi Arabia and two other works occur in Iran and Armenia.