بررسي اثرات نوروپروتكتيوي عصاره هيدروالكلي سياه‎دانه (Nigella sativa) بر دژنراسيون آلفاموتونورون‎هاي نخاع پس از كمپرسيون عصب سياتيك در رت

The neuroprotective effects of hydroalcoholic extract of Nigella sativa on alpha motoneurons degeneration after sciatic nerve injury in rats

چكيده زمينه و هدف: ضايعات اعصاب محيطي به صورت رتروگراد به جسم سلولي نورون‎هاي آلفا رسيده و سبب دژنراسيون مركزي در نخاع مي‎شود. اين كه گياهان به علت داشتن مواد آنتي اكسيداني در بقا و تقسيم نورون‎ها موثرند ما را به استفاده از عصاره آنها رهنمون ساخت. لذا پژوهش حاضر جهت تعيين اثرات نوروپروتكتيوي عصاره هيدروالكلي سياه دانه بر دژنراسيون آلفا موتونورون‎هاي نخاع پس از كمپرسيون عصب سياتيك در رت انجام شد. مواد و روش ها: در اين مطالعه تجربي، 24 سر رت نر نژاد ويستار به وزن 250 تا 300 گرم به 4 گروه 6 تايي شامل كنترل، كمپرسيون، A (كمپرسيون به اضافه عصاره هيدروالكلي با دوز 50 ميلي‎گرم بر كيلوگرم) و B(كمپرسيون به اضافه عصاره هيدروالكلي با دوز 75 ميلي‎گرم بر كيلوگرم) تقسيم شدند. در گروه‎هاي كمپرسيون و تيمار، عصب سياتيك پاي راست تحت كمپرسيون (30 ثانيه) قرار گرفت. در گروه‎هاي تيمار، تزريق عصاره به صورت داخل صفاقي در دو نوبت، پس از كمپرسيون انجام شد. پس از 28 روز با روش پرفيوژن از قطعات كمري L2-L4 نخاع نمونه برداري گرديد و پس از مراحل پاساژ بافتي و تهيه برش‌هاي 7 ميكروني سريال، رنگ‎آميزي با آبي تولوييدين صورت گرفت. سپس دانسيته نورون‎هاي حركتي شاخ قدامي نخاع با روش دايسكتور محاسبه شد. يافته‎ها: دانسيته نوروني تفاوت معني‎داري را در گروه كنترل و كمپرسيون نشان داد(05/0p < )، هم‎چنين دانسيته نوروني در گروه‎هاي تيمار A و B در مقايسه با گروه كمپرسيون افزايش معني‎داري نشان داد(05/0p < ). نتيجه‎گيري: عصاره هيدروالكلي سياه دانه، اثرات نوروپروتكتيوي دارد و افزايش دانسيته نوروني با ميزان عصاره دريافتي ارتباط دارد. واژگان كليدي: دژنراسيون عصب، سياه دانه، رت، عصب سياتيك

Abstract Background: Peripheral nervous system damages reverse as retrograde to alpha neuron cell bodies and cause spinal degeneration. The fact that herbs, due to their antioxidant properties, have an important role in viability and reproduction of neurons has led to the application of their extracts. Hence, this study was done to determine the neuro-protective effects of the hydroalcoholic extract of Nigella sativa on alpha-motoneurons degeneration after sciatic nerve injury in rats. Materials and Methods: In this experimental study, 24 male Wistar rats with average bodyweight of 250-300gr were divided into four groups of six: Control, compression, A (compression+hydroalcoholic extract 50mg/kg), and B (compression+hydroalcoholic extract 75mg/kg). In compression and treatment groups, the right leg sciatic nerve was subjected to compression (30seconds). In treatment groups, the extract was injected intraperitoneally two times after compression. After 28 days, lumbar segments of spinal cord, L2-L4, were sampled through perfusion method. After going through tissue passage stages, they were cut in serial sections (7µ) and stained with toluidine blue. Then the density of alpha motoneurons of the spinal cord ventral horn was measured by dissector method. Results: Neuronal density showed a significant difference between the compression and control groups (p < 0.05). Also, in treatment groups A and B, it had a significant increase compared to the compression group (p < 0.05). Conclusion: The results indicated that the hydroalcoholic extract of Nigella sativa has neuro-protective effects and the increase in neuronal density is relevant to the amount of extract used. Keywords: Nerve degeneration, Nigella sativa, Rat, Sciatic nerve