نتايج آزمايشات پتروگرافي نمونه هاي سفالي تپه گراتزياني

Petrographic Examination of Pottery Samples from Tepe Gratziani, Sistan

در اين مقاله نتايج آزمايشات پتروگرافي بر روي سيزده قطعه سفال به دست آمده از اولين فصل حفاري تپه گراتزياني در دشت سيستان ارايه شده است. آزمايش هاي صورت گرفته بر روي اين قطعات با ميكروسكوپ پلاريزان مدل James Swift، در آزمايشگاه پتروگرافي پژوهشكده حفاظت و مرمت آثار پژوهشگاه سازمان ميراث فرهنگي، با هدف مشخص ساختن بومي يا وارداتي بودن اين سفال ها انجام شد كه بر اساس نتايج آزمايش ها و نيز بررسي نقشه زمين شناسي منطقه مشخص گرديد كه منشا همه سفال ها توليد محلي بوده است. همچنين ساختارهاي به جامانده از كوره هاي سفال پزي نيز بر بومي بودن سفال هاي گراتزياني تاكيد دارد. مقاطع سفال هاي مورد آزمايش قرار گرفته نيز نشان از فراتر نرفتن درجه پخت از 800 درجه را دارد كه اين امر به دليل وجود ميكرات «كلسيت ريزبلور» با اندازه كمتر از 4 ميكرون و اسپارايت «كلسيت درشت-بلور» مي باشد.

This paper presents the petrographic examination results on the thirteen pottery sherds from the first season of excavation of Tepe Gratziani in Sistan plain. In order to specify whether the pottery were local or imported, conducted experiments have been performed by polarizing microscope of Jame Swift Model in the petrographic lab of the Institute of Cultural Heritage which based on the review of test results and geological map of the area. It became clear that the source of all the pottery is local and also the remained structure of kilns demonstrates the local production of Tepe Gratziani’s pottery. Sections of examining pottery sherds show that the baking temperature has not been more than 800 centigrade due to the presence of Meekers “tiny calcite crystals” with less than 4 microns in size as well as the presence of Asparay “coarse calcite crystal” in the pottery sections.