جلوه‌هاي طنز در مدير مدرسه‌ي جلال آل احمد

Satirical Manifestations of Jalal Al-e-Ahamad’s “The Schoolmaster”

جلال آل احمد، در آثار خويش، هم‌واره دغدغه‌ي انتقاد اجتماعي و فكري براي رسيدن به جامعه‌اي مطلوب داشته است. از اين ره‌گذر، حتّي رمان مديرمدرسه نيز با هدف نقد اجتماع كوچك مدرسه در ارتباط آن با فرهنگ و محيط بزرگ جامعه و مانند بسياري از آثار انتقادي با بهره‌گيري از طنز به وجود آمده است. هرچند مدير مدرسه، از لحاظ موضوع، اثري طنزآميز قلم‌داد نمي‌شود، امّا كلام راوي به ويژه در توصيفات و گفت‌وگوهاي داستاني، داراي ساختار طنز است. نويسنده از سازوكارهايي چون كنايه‌ها و تعابير عاميانه، تشبيهات طنزآميز، اغراق، تحقير، تضاد، پارادوكس (در حوزه‌ي بلاغت) و درهم شكستن قراردادهاي هم‌نشيني زبان، درهم‌آميزي گونه‌هاي مختلف زباني، نقيضه‌سازي واژگان و ... (در حوزه ي دستور زبان) براي طنزآفريني در داستان بهره جسته است.

In his works, Jalal Al-e-Ahamad was always concerned with social criticism in order to reach the ideal society. The novel “The Schoolmaster” was aimed at the criticism of the small society of the school. Although the topic of this novel is not satirical, the narrator’s words, especially the descriptions and dialogues, enjoy a satirical structure. The writer uses irony, colloquial expressions, satirical similes, exaggeration, contempt, paradox, change in collocations, etc. to create satire in this story.