سازوكارهاي تامين و تخصيص منابع در آموزش عالي

Funding mechanisms and resource allocation in higher education

در اين مقاله سازوكارهاي مختلف تامين و تخصيص منابع مالي و تاثير آن ها بر عملكرد موسسات آموزش عالي مورد بررسي قرار گرفت. بهطور كلي نظام هاي آموزش عالي در كشورهاي مختلف سازوكار هاي مختلفي در جهت تامين و تخصيص منابع از طيف تامين مالي دولتي تا تامين مالي خصوصي در پيش گرفتهاند. ولي ميزان آن در كشورهاي مختلف متفاوت است به طوري كه در دانشگاه هاي اروپايي بيشتر تامين مالي دولتي و در دانشگاه هاي آمريكايي تامين مالي خصوصي شكل غالب تامين مالي مي باشد. در زمينه تخصيص بعضي از دولت ها به طرف عرضه (موسسات آموزش عالي )، تعدادي به جانب تقاضا (مشتريان) و برخي نيز به هر دو طرف بازار خدمات آموزش عالي يارانه پرداخت مي كنند. به طور كلي تخصيص بر اساس مذاكره و چانه زني، مبتني بر فرمول، تخصيص بر اساس پرسنل، بر اساس دانشجو، بر اساس هزينه سرانه، بر اساس اولويت ها و بر اساس عملكرد از جمله مكانيسم هايي هستند ك ه در اين رابطه استفاده شده است. نتايج حاصل از اين مقاله نشان داد كه سازوكار هاي تامين و تخصيص منابع در آموزش عالي نقش سياست گذاري و هدايت گري رفتار عاملان را بازي مي نمايند و مي توانند بر عملكرد دانشگاه ها و موسسات آموزش عالي در سطح كلان و خرد (فرد ) تاثير بگذارند . در زمينه تامين، دانش آموختگان بايد در تامين مالي دانشگاه ها مشاركت نمايند و در زمينه تخصيص براي دستيابي به كارايي، دسترسي و برابري بيشتر بايد ازسازوكارهاي تخصيص مبتني بر عملكرد استفاده نمود.

In this paper, the Funding mechanisms and resource allocation in higher education was examined. In general various mechanisms were employed in higher education system of different countries .Providing a range of public funding and private funding can be observed in different countries, as in most European universities, public funding and in the U.S. universities, private funding is the dominant form of financing. In association with the resource allocation mechanism, some states subsidize the supply side (higher education institutions), a number of them subsidize demand side (customers), and some countries subsidize both sides. Generally, allocation is based on negotiation and bargaining, a formula, staff, student, per capita and the performance which are some mechanisms that have been used in this context. The results of this study shows that the funding mechanisms of higher education has the potential for policy making and guiding the behavior of different actors; in addition, it can affect the performance of universities and institutions of higher education at macro and micro (individual) levels. Graduates must participate in the funding of higher education. To increase efficiency and equity, and to achieve more equitable access, performance-based allocation mechanisms should be used.