آت اكولوژي، فنولوژي، اتنوفارماكولوژي، ارزيابي فنل و فلاونوييد كل و عملكرد آنتي‌اكسيداني عصاره‌هاي مختلف سرشاخه‌هاي گلدار گياه Dittrichia graveolens (L.) Greuter. در روش‌هاي مختلف استخراج (رويشگاه بندرگز)

Aut ecology, phenology, ethnopharmacology and anti oxidant activity of Dittrichia graveolens (L.) extracts in different extraction methods (Bandargaz region)

چكيده اين تحقيق به منظوربررسي مهمترين نيازهاي اكولوژيكي، فنولوژيكي و ارزيابي فنل‌، فلاونوييد كل و فعاليت آنتي‌اكسيداني، سرشاخه‌‌هاي گلدار گياه معطر و دارويي عطر پاييزي (Dittrichia graveolens (L.) Greuter) در رويشگاه بندرگز استان گلستان طي بهار تا پاييز 1392 انجام گرفت به همين منظور سرشاخه‌‌هاي گلدار گياه در مرداد ماه جمع‌آوري و همزمان مهمترين اطلاعات طب سنتي در مورد گياه مورد مطالعه از مردم محلي اخذ و ثبت گرديد. عصاره گياه با استفاده از دو حلال متانول و اتانول 80 درصد با استفاده ازدو روش ماسراسيون و التراسونيك، ميزان فنل كل و فلاونوييد كل به روش اسپكتوفوتومتري و فعاليت آنتي اكسيداني نيز با استفاده از روش DPPH اندازه‌گيري و نتايج در سطح 05/0P < ارزيابي شد. نتايج نشان داد گياه خودروي عطر پاييزي به طول 45 تا 150سانتي‌متر بسيار سازگار به رويشگاه ساحلي بندرگز (14- متر) با اقليم نيمه مرطوب، بارش سالانه 3/577 ميليمتر، متوسط حرارت سالانه 7/18 درجه سانتي‌گراد و در خاك‌هايي با بافت سيلت-لومي، اسيديته 7/7 و هدايت ‌الكتريكي 5/8 درصد مي‌رويد رشد رويشي گياه از نيمه اول فروردين آغاز و تا مردادماه ادامه دارد. ظهور گل‌ها از نيمه اول تيرماه‌، ميوه‌ها از شهريور و سپس پراكنش دانه‌ها از مهر آغاز و خزان مي‌كند. در طب سنتي از سرشاخه‌‌هاي معطر گياه به همراه گياهان درمنه و برازمبل به‌عنوان ضدعفوني كننده، مسكن، ضد التهاب و آنتي‌پاتوژن قوي استفاده مي‌شود. نتايج نشان داد كه عصاره متانولي گياه مستخرج از روش اولتراسوند از بيشترين مواد موثره فنلي (mg/g092/0)، فلاونوييد كل (mg/g 045/0) و نيز از عملكرد بهينه آنتي‌اكسيداني در مهار راديكال‌هاي آزاد با ميزان (?g/ml‎67IC50=) برخوردار است. واژگان كليدي: آت اكولوژي، آنتي‌اكسيداني، اتنوفارماكولوژي، بندرگز، فنل و فلاونوييد كل، عطر پاييزي

In this research due to comparative of ecological requirements, phytochemical and anti oxidant activity of aerial parts of Dittrichia graveolens (L.) Greuter. Aerial parts of plant were collected from natural habitats of plant (Bandargaz-14m) in August 2013 and in many field observation and all traditional data about plant parts and their uses in traditional medicine were obtained by rural people of this region. Ethanolic and mehanolic extracts were obtained by maceration and ultrasonic methods and their anti oxidant activity were evaluated by DPPH test against free radicals of DPPH (P < 0.05). Ecological data showed that Bandargaz region in Golestan province (680m) have semi temprate climate, annual precipitation 577.3 mm, annual temperature 18.7 ?C in soil with high humus, silty loam soil, Ph 7.7, Ec 8.5 desizimens. Phonologic survey were showed that the plant was growing in April , flowering stage in August and then falled in late of October and which have been used by the rural people as anti septic, anti inflammation and anti pathogen with combination of Artemisia sieberi and Provskia abrotanoides to prevent and treat of many chronic ailments. Laboratory data showed that the methanolic extract of aerial parts in ultrasonic method has more secondary metabolites such as TP (0.092 mg/g) and TF content (0.045 mg/g) with highest antioxidant activity against DPPH free radical with high IC50=67?g/ml, respectively. Finally these results were confirmed of traditional uses of this plant as strong anti infection, sedative, and anti inflammation.