بررسي و تبيين نظريه حركت در مجردات

An Examination and Explanation of the Theory of Motion in Immaterial Beings

بسياري از فيلسوفان حركت در مجردات را امري ناممكن دانسته‌اند. براهين آنها بر ثبات مجرد بر اين مبنا استوار است كه ماده شرط تحقق حركت است. اين مقاله مي‌كوشد پس از تبيين حقيقت حركت، نشان دهد كه به‌ويژه بر مبناي حركت جوهري، وجود ماده از اساس مورد ترديد قرار دارد و براهين اثبات هيولي، يعني برهان قوه و فعل و برهان فصل و وصل ناتمام است. با انكار هيولي بايد در تعريف مجرد بازنگري كرد و آن را به موجودي كه داراي وضع و حيّز نيست تعريف كرد؛ زيرا تعريف آن بايد به گونه‌اي باشد كه مثبتان و منكران هيولي در آن مشترك باشند. نيز با انكار هيولي نمي‌توان از تلازم ماده و قوه سخن گفت. از سوي ديگر، در اين مقاله پنج برهان عقلي بر ثبات مجرد استقصا، تقرير و نقد شده و در ادامه ضمن بررسي و نقد شواهد نقلي ثبات مجرد، روشن مي‌شود كه اين دلايل اعتبار كافي ندارند. از رهگذر اين مقدمات، امكان عقلي وقوع حركت در مجردات اثبات مي‌شود و با تمسك به دلايل نقلي مي‌توان وقوع حركت و تغيّر را در آنها نيز پذيرفت.