كاربرد نرم افزار Sample point در تخمين پوشش سطح خاك و مقايسه آن با روش برآورد چشمي در مراتع نيمه استپي فارس

Application of Sample Point software for estimation of soil cover comparing to ocular estimation method in semi-steppe rangelands of Fars

پژوهش حاضر با هدف بررسي قابليت هاي نرم افزار Sample point در برآورد پوشش سطح خاك در مقايسه با روش رايج و سنتي تخمين چشمي در مراتع نيمه استپي حوزه دشت ارژن واقع در غرب استان فارس انجام شد. بدين منظور تخمين ويژگي هاي سطحي خاك شامل درصد پوشش تاجي، لاشبرگ، سنگ و سنگريزه و خاك بدون پوشش به روش برآورد چشمي (O.E.) انجام شد. به طور همزمان نيز با استفاده از پلات نمونه گير پايه دار با قابليت نصب دوربين در ارتفاع دو متري، تصاوير با كيفيت 8 مگاپيكسل تهيه شد. در مرحله ستادي نيز با استفاده از نرم افزار ver. 1.65 Sample Point (S.P.) طبقه بندي تصاوير انجام گرديد. زمان صرف شده در هر روش به تفكيك مراحل صحرايي و ستادي نيز ثبت شد. نتايج نشانگر آن است كه بين تمامي ويژگي هاي سطح خاك برآورد شده در دو روش O.E و S.P. همبستگي معني داري وجود دارد (P? 0.05). بين درصد تاج پوشش، لاشبرگ، سنگ و سنگريزه و خاك بدون پوشش در روش O.E. با روش S.P. تفاوت معني داري در سطح 5 درصد مشاهده نمي گردد. نتايج بدست آمده بيانگر آن است كه مدت زمان صرف شده در مرحله صحرايي و همچنين زمان كل در روش O.E. بيشتر از روش S.P. و معني دار است (P?0.01). در حالي كه روش S.P. زمان ستادي بيشتري را به خود اختصاص مي دهد. به طور كلي نتايج اين پژوهش بيانگر قابليت مناسب روش عكسبرداري ديجيتال با استفاده از نرم افزار Sample Point براي برآورد پوشش سطح خاك است و مي تواند به عنوان روشي آسان، ارزان، سريع و تكرار پذير در مراتع نيمه استپي مورد استفاده قرار گيرد.

This study was conducted to evaluate the ability of Sample Point software compared with Ocular estimation (O.E.) as a traditional method for estimating soil cover in Semi-steppe rangelands of Arjan area in the west part of Fars province. Estimation of soil cover attributes including canopy cover, litter, stone and bare soils were performed using ocular estimation (O.E.). Simultaneously, the digital images of each plot were obtained using a Canon camera with 8-megapixel quality installed 2 meters height above the sampling plots. Image processing was carried out in Sample Point software version 1.65. The times consumed in different parts of sampling process were also recorded. The results demonstrated that all the soil cover attributes in the two different methods (O.E. and S.P.) were significantly correlated (P?0.01). The percentage of measured canopy cover, litter, stone cover and bare soil were not significantly different between the two sampling methods (P?0.05). The time of field work and the overall time which spent in O.E. method was more than S.P. sampling approach. Nevertheless, the lab analysis time in S.P. method was greater than the O.E. method (p?0.01). Generally; the result of this research indicated that digital imaging techniques can be used by Sample Point software to estimate soil cover appropriately. We therefore introduce and recommend this technique as a practical, easy, inexpensive and repeating method to evaluate the soil cover of Semi-steppe rangelands.