پديد آورندگان :
توفيقي، حسن نويسنده گروه پزشكي قانوني، دانشگاه علوم پزشكي تهران , , ملاعلي عباسيان، سارا نويسنده دانشجوي دكتري پرديس كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه تهران ,
چكيده فارسي :
در اين مطالعه جذب كادميوم توسط دو نوع اسيد هيوميك مختلف (اسيد هيوميك استخراج‌شده از افق سطحي خاك جنگل سوزني‌برگ كلاردشت و اسيد هيوميك استخراج‌شده از يك كود هيوميكي تجارتي) بررسي شد. هم‌دماهاي جذب كادميوم در سه pH مختلف (5، 7، 6/8) تعيين شد. نيترات كلسيم به عنوان الكتروليت زمينه و كنترل‌كننده قدرت يوني به‌كار رفت. نتايج نشان داد از لحاظ ويژگي‌هاي شيميايي بين دو نوع اسيد هيوميك تفاوت بارزي وجود دارد. اسيديتي كل اسيد هيوميك استخراج‌شده از خاك بيشتر از اسيد هيوميك كودي بود. ولي ميزان گروه‌هاي كربوكسيليك اسيد هيوميك خاكي كمتر از كودي و در مقابل ميزان گروه‌هاي فنلي در اسيد هيوميك خاكي بيشتر بود. در همه مقادير pH مطالعه‌شده تمايل اسيد هيوميك خاكي براي جذب كادميوم بيشتر از اسيد هيوميك كودي بود كه احتمالاً به دليل اسيديتي كل بيشتر اسيد هيوميك خاكي نسبت به كودي يا نسبت بالاتر گروه‌هاي عامل فنلي در اسيد هيوميك خاكي است. يافته‌هاي اين تحقيق نشان داد كلسيم به عنوان يك فلز قليايي خاكي با كادميوم براي جذب در مكان‌هاي جذبي اسيد هيوميك، به‌ويژه در pHهاي بالا (مانند 6/8pH=)، رقابت موثر ندارد؛ ولي در pHهاي پايين (مانند 5pH=) رقابت نسبتاً بيشتر است. از داده‌ها چنين استنباط شد كه اين دو كاتيون به‌خصوص در pHهاي بالا براي مكان‌هاي يكسان رقابت نمي‌كنند. در قدرت يوني ثابت ميزان جذب كادميوم با افزايش pH افزايش يافت؛ اما اثر pH در جذب كادميوم در اسيد هيوميك با منشا خاكي بيشتر بود. احتمالاً دليل آن را بالابودن گروه‌هاي عاملي فنلي و اسيديتي كل در اين نوع اسيد هيوميك است. نتايج نشان داد حتي در غلظت‌هاي بالاي فلزات قليايي و قليايي خاكي در محلول خاكْ آلاينده‌هاي فلزات سنگين، مانند كادميوم، قوياً توسط اسيد هيوميك موجود در خاك جذب مي‌شوند. در نتيجه از حركت رو به پايين آن‌ها به سوي آب‌هاي زيرزميني به طور موثر ممانعت به عمل مي‌آيد.
چكيده لاتين :
This investigation was conducted to study the sorption of cadmium by two different sources of humic acid, a type extracted from the surface horizon of a soil under a coniferous forest located in North of Iran, and a type acid extracted from a commercial humic acid amendment. The sorption experiments were carried out at three pH values of 5.0, 7.0, and 8.6. Calcium nitrate, as a background electrolyte, was used for ionic strength adjustment. The chemical characteristics of the two humic acid types were significantly different. Total acidity and percentage of phenolic functional groups in the humic acid coming from soil source were higher than those from the amendment source humic acid, whereas, the carboxylic functional groups were of a higher in the latter one. The soil source humic acid tended to adsorb more cadmium at all the three pH values, probably due to the higher total acidity and phenolic functional groups in this type of soil humic acid. Results indicated that calcium as an alkaline earth metal competitor, did not compete effectively with cadmium for sorption sites especially at higher pH values (i.e., pH=8.6), however, at a lower pH values (i.e., pH=5), the competition was relatively more effective. The conclusion was that that these two cations did not compete for the same sorption sites, especially at higher pH values. At constant ionic strength, the sorption was increased with pH, but the effect of pH on the sorption extent was higher in the soil type humic acid, that in the amendment type, probably due to the higher total acidity and phenolic functional groups in this source of humic acid. It was concluded that even at elevated concentrations of alkali and alkaline earth metals in the soil solution, such heavy metal contaminants as cadmium could be sorbed strongly and effectively by the humic acid present in the soil, and as a result, their downward movement towards the ground water could be effectively hindered.
