مطالعه پتروژنز، شيمي كاني‌ها و دما-فشارسنجي سنگ‌هاي دگرگوني مجاورتي حاشيه توده الوند، همدان

The study of petrogenesis, mineral chemistry and thermobarometry of contact metamorphic rocks from aureole of Alvand body, Hamedan

در مجاورت توده پلوتونيك الوند، انواع سنگ‌های دگرگونی ناحيه‌ای و مجاورتی درجه پايين تا بالا وجود دارد. اين سنگ‌ها، نخست متحمل دگرگونی ديناموترمال ناحيه‌ای و سپس در مرحله بعدی تحت تأثير حرارت توده و سيالات منشأ گرفته از آن، متحمل دگرگونی مجاورتی شده‌اند. پروتوليت هورنفلس‌های موجود در حاشيه شرق و شمال‌شرقی الوند، رسوبی و از نوع شيل است. در هورنفلس‌های مطالعه شده تركيب گارنت بيشتر در قطب آلماندين، تركيب بيوتيت‌ها در محدوده سيدروفيليت و تركيب پلاژيوكلاز از آلبيت تا آندزين متغير است. بر اساس ترمومتری با روش تبادل كاتيونی زوج كانی گارنت-بيوتيت، دمای تشكيل هورنفلس‌های بدون كرديريت با استفاده از كاليبراسيون‌های مختلف در حدود 580 درجه سانتيگراد و برای هورنفلس‌های كرديريت‌دار حدود 566 درجه سانتيگراد به دست آمد. در فشارسنجی با سامانه GPBQ، فشار به دست آمده برای هاله دگرگونی كه هورنفلس‌ها در آن شكل گرفته‌اند، بيشترين تطابق را با فشار به دست آمده از منحنی‌های تعادلی چندگانه برای اين سنگ‌ها دارد و بين 9/2 تا 6/3 كيلوبار تخمين زده می‌شود. دما و فشار به دست آمده با تركيب حاشيه كانی‌های در حال تعادل در سنگ‌های دارای كرديريت و آلومينوسيليكات‌دار، با منحنی‌های تعادل چندگانه و نرم‌افزار ترموكالك، نشان‌دهنده محدوده دمای حدود 650 درجه سانتيگراد و فشار حدود سه كيلوبار است.

There are various contact and regional metamorphic rocks, from low to high grade in contact of the Alvand plutonic body. These rocks have undergone regional dynamothermal metamorphism and in the later stage due to heat and fluids derived from the body have been subjected to contact metamorphism. Hornfelses from the east and the north-eastern part of the Alvand aureole have sedimentary protolith of shale type. In the studied hornfelses, garnets are almandine-rich; composition of biotite is sidrophyllite and of the plagioclase varies from albite to andesine. Based on thermometric cation-exchange method of garnet-biotite pair, using different calibrations, the obtained temperature for cordierite-free hornfels, is about 580 °C and for the cordierite-bearing hornfels 566 °C. In barometry with GPBQ system, calculated pressure for hornfelses is strongly consistent with pressure obtained from multiple equilibrium curves for these rocks and was estimated to be about 2.9 to 3.6 Kbar. The obtained temperature and pressure using composition from rim of minerals in cordierite- and aluminosilicate-bearing rocks, with multiple equilibrium curves and THERMOCALC software represent temperature of about 650 °C and pressure of 3 Kbar.