بررسي غلظت و همبستگي فلزات نيكل و واناديوم در رسوبات سطحي و صدف صخره اي (Saccostrea cucullata) در سواحل بندرلنگه و جزيره هندورابي

Determination of correlation and concentration of nickel and vanadium in surface sediment and in Rocky oysters (Saccostreacucullata) in Coasts of Bandar Lengeh and Hendourabi Island

آلودگي اكوسيستم هاي آبي به فلزات سنگين به يكي از مشكلات جهاني در كشورهاي درحال توسعه و نيز كشورهاي توسعه يافته جهان تبديل شده است. در اين پژوهش، به بررسي غلظت فلزات نيكل و واناديوم با نمونه برداري از رسوبات سطحي و صدفهاي صخره اي (Saccostrea cucullata) از 6 ايستگاه در طول سواحل بندرلنگه و جزيره هندورابي به ترتيب در پاييز 1389 و بهار 1390 پرداخته شده است. نتايج حاصله بيانگر آن است كه ميانگين غلظت عنصر نيكل در بافت نرم صدف هاي صخره اي در سواحل بندرلنگه مقادير بالاتري را نسبت به مقادير آن در جزيره هندورابي نشان دادند، در حالي كه ميزان تجمع عنصر واناديوم در بافت هاي مختلف (بافت نرم و پوسته) صدف هاي صخره اي در سواحل جزيره هندورابي بالاتر مشاهده گرديد. همچنين نتايج نشان دادند كه همبستگي مثبت و معني داري ميان غلظت عناصر نيكل و واناديوم در پوسته صدف هاي صخره اي و رسوبات سطحي جزيره هندورابي وجود دارد، اگرچه هيچ گونه همبستگي ميان غلظت عناصر سنگين در بافت نرم و رسوب سطحي مشاهده نشد. علاوه بر آن، همبستگي مثبت و معني داري ميان غلظت عنصر نيكل در بافت نرم صدف و رسوبات سطحي بندرلنگه مشاهده شد، همچنين عنصر واناديوم همبستگي معني داري را ميان پوسته صدف و رسوب سطحي نشان داد. در كل در جزيره هندورابي بافت سخت (پوسته) صدف براي پايش زيستي فلزات نيكل و واناديوم بهتر از بافت نرم يافت شد، درحالي كه در منطقه بندرلنگه بافت نرم و پوسته صدف به ترتيب شاخص زيستي مناسب تري براي فلزات نيكل و واناديوم مشاهده شدند.

Heavy metal pollution of aquatic environments has become a global issue in both developing and developed countries. In this study, the concentration of nickel (Ni) and vanadium (V) has been investigated in surface sediments and Saccostreacucullata in six stations in Bandar Lengeh and Hendourabi Island in fall 2010 and spring of 2011 respectively. The obtained results show that the average of Ni concentration in soft tissues of S. cucullata in Bandar Lengeh were higher than same species in Hendourabi Island, while the accumulation of V in different tissues (soft and hard tissues) of S. cucullata in Hendourabi Island were significantly higher than then the Bandar Lengeh. The findings also indicated that there is a positive and significant correlation between Ni and V concentrations in the shell of S. cucullata and their concentrations in sediment at Hendourabi Island. However there was no relationship between heavy metal concentrations in soft tissue of S. cucullata and sediments. In addition, there was a significant positive correlation between Ni content in soft tissue of S. cucullata and sediment in Lengeh Port, meanwhile in S. cucullata there was a positive significant correlation among V content in shell of oyster and sediment. Therefore, for biomonitoring of Ni and V metals in Hendourabi Island, the hard tissue of oyster was found to be better than the soft tissue. While in Bandar Lengeh, the soft tissue and the shell of oyster were found more suitable biomonitoring organ for Ni and V metals respectively.