مردم‌سالاري در حكومت امام علي (ع)

Democracy in the Rule of Imam Ali (PBUH)

از نظر امام علی‌ (ع)، عرصۀ سیاسی حكومت حق‌محور، عرصه‌ای شایسته‌‌سالار است كه در آن همۀ افراد جامعه باید موقعیت مشاركت در حكومت را داشته باشند؛ و حكومت بر اراده و حضور آنان متكی است. آن حضرت‌ (ع) به حكومت، به‌مثابۀ وسیله‌ای برای خدمت به مردم نگاه می‌كنند. پرهیز از خودكامگی، و تأكید بر مشاوره با مردم، وجه بارز حكومت آن امام‌ (ع) است. در این حكومت، از عامۀ مردم به‌مثابۀ ستون دین و سپر محكم دربرابر دشمنان یاد می‌شود. امام علی‌ (ع) ارزش فوق‌العاده‌ای برای ضرورت جلب حسن‌ظن مردم قائل است، و از آنجا كه قدرت سیاسی برخاسته از مردم است، مردم حق دارند بر روند اجرای امور در حیطۀ مبانی و احكام اسلامی نظارت كنند. در رأس سیاستگذاری‌های حكومت، تودۀ مردم قراردارند؛ زیرا این قشر عظیم همواره در سختی‌ها یاری‌رسان حكومت هستند. آگاهی سیاسی مردم، نقش به‌سزایی در روند استمرار، تداوم و تسریع اهداف حكومت دارد و حكومت عرصۀ پنهان‌كاری نیست و لذا همه باید در جریان اقدامات حكومت قرار گیرند تا ضمن صراحت، زمینه‌های شفافیت سیاسی درمقابل مردم نیز فراهم ‌آید. هرگونه تبعیض و نابرابری در تمامی عرصه‌ها، اعم از سیاسی و اقتصادی و اجتماعی، مطرود است تا محیطی مناسب و امن برای شكوفایی و بالندگی هر چه بیشتر جامعه فراهم آید. تمامی این اصول، اعم از حق اظهارنظر و مشاركت سیاسی، مدارا با مردم، خدمت به عامه و تلاش درجهت تأمین منافع عامه، پاسخگویی، شفافیت، برابری، عدالت، ... مبانی و اصولی هستند كه امروزه از شرایط یك حكومت مردمی است؛ و این نكته حائز اهمیت است كه اجرای چنین اصولی در دوران حكومت حق‌محور امام علی‌ (ع) نمود پیدا كرده است.

From Imam Ali’s (PBUH) viewpoint, the political arena of a truth-oriented government is a meritocratic are in which all members of society should have the opportunity to participate. The government, in fact, is based on people’s will and presence. Imam Ali (PBUH) considers a government as a means to serve people. The prominent characteristics of his government were avoiding tyranny and emphasis on consultation with people. People in such a government are regarded as the bases of ruling body and solid shields against enemies. According to Imam Ali (PBUH), getting people’s good intentions is extremely essential and since political power arises from people, they have the right to monitor the process of execution of Islamic principles and rules. Government policy-makings are focused on the mass of people, since they always assist the government in hard times. Political awareness of people plays a significant role in continuity, persistence, and acceleration of reaching goals. The area of ruling is not a realm of secrecy and all people must be notified about the measures taken by the government so that the grounds for political transparency are prepared. Any kind of discrimination and inequality, whether political or economic or social, is rejected, so that a safe environment for optimum flourishing and prosperity of society is created. All of such principles, including the right to express one’s opinions, political participation, tolerance for people, serving the public, making efforts to realize public interests, accountability, transparency, equality, and justice, are characteristics of an Islamic government today. It is noteworthy that these principles were executed in the truth-oriented government of Imam Ali (PBUH).