نگرشي بر مشاركت زنان در عرصه علم و تكنولوژي در جهان

Womenʹs Participation in Science and Technology in the World

قرن حاضر، قرنی است كه در آن نقش علم و تكنولوژی به‌طور روزافزونی در تمام جنبه‌های زندگی تجلی‌یافته است. باور عمومی بر این است كه علم و تكنولوژی پاسخگوی بسیاری از مشكلات جهانی خواهد بود و نقش آن برای رفاه زندگی بشر بسیار حیاتی است. در این میان نقش نیمی از جمعیت جهان، یعنی زنان، در این فرآیند چندان روشن نیست. هر چند انتظارمی‌رود تكنولوژی ابزاری برای افزایش و تقویت مشاركت اجتماعی زنان باشد. در همه جای جهان، زنان عموماً، حضور قاطعی در عرصه‌های علم و تكنولوژی ندارند. از جمله دلایل این موضوع، اول دیدگاه خود زنان درباره‌ی نقش و عملكردشان در جامعه و دوم، انتظارات جامعه از مشاركت آنان است. در بخش آموزشی، گرچه بخش مهمی از دانشجویان در سطح كارشناسی را در بسیاری از كشورهای جهان زنان تشكیل‌می‌دهند، اما شواهد حاكی است كه به مرور در سطوح بالاتر، تعداد زنان كم و كمترشده و در سطوح بالای علمی تعداد آن‌ها بسیار اندك می‌شود. به گونه‌ای كه هر چه به سطوح بالاتر علمی نزدیك شویم از تعداد زنان كاسته‌می‌شود. افزون بر این، تفاوت‌های جنسیتی در انتخاب رشته‌های تحصیلی نیز مشاهده‌می‌شود. زنان بیشتر به سراغ رشته‌های هنری و علوم اجتماعی می‌روند و كمتر در رشته‌های علوم طبیعی و مهندسی وارد می‌شوند. در صنعت عمدتاً زنان به سمت مشاغلی كه تاكید بر نیروی فیزیكی دارد گرایش‌دارند و كمتر به سراغ مشاغلی كه بر مهارت‌های فنی و فكر خلاق متكی است می‌روند. این مقاله به بررسی ادبیات موجود در این زمینه می‌پردازد و نشان‌می‌دهد كه چگونه نقش زنان در كاربرد و پیشبرد علم و تكنولوژی می‌تواند به بهبود وضعیت جامعه بیانجامد. همچنین این مقاله درصدد است نشان‌دهد كه چگونه علم و تكنولوژی می‌تواند برموقعیت زنان اثرگذارد.

The 21st century is witnessing the ever-increasing role of science and technology in all aspects of life. Science and technology offer the prospect of finding solutions for many global problems with a vital role for human beings. Womenʹs role is not so clear in this process, despite constituting half of the population, women are an underutilized talent. Women, in general do not have a strong presence in science and technology, as important factors for development. This is attributed to two broad issues: first, women’s perception of their own role and function in society, and second, society’s expectation of their contribution. Although women constitute a large proportion of undergraduate students in many countries, the number decreases at the higher levels and very few reach the top scientific positions. Gender difference also exists in the selection of academic fields. Women are more inclined towards the arts and social sciences than the natural sciences and engineering. In industry, women are more involved in jobs demanding physical labor, and very few are in the most rewarding positions that demand technical skills and creative minds. This paper reviews the limited literature available, and explores how women’s role in advancing and using science and technology can improve society. It also shows how science and technology impact, womenʹ position.