سنگ نگاري، ژيوشيمي و خاستگاه زمين ساختي اسكوري ها (بازالت هاي حفره اي) در آتشفشان هاي نقطه اي خورسند و خاتون آباد (شهربابك- كرمان)

آتشفشان هاي كواترنري خورسند و خاتون آباد در استان كرمان و در شمال شرق و شمال غرب شهربابك قرار دارند. اين دو منطقه در حاشيه جنوب غربي ايران مركزي و در حد فاصل نوار افيوليت ملانژي نايين- بافت و نوار دهج- ساردوييه (قسمتي از مجموعه ماگمايي اروميه- دختر مي باشد) قرار گرفته اند. واحدهاي سنگ شناختي اين مناطق شامل بازالت هاي حفره دار و بمب هاي مختلف هستند كه براساس مطالعات ميكروسكوپي، اليوين بازالت و پيروكسن بازالت مي باشند. اليوين، كلينوپيروكسن و پلاژيوكلاز مهمترين كاني هاي اصلي و بافت ميكروليتيك پورفيري بافت اساسي در سنگ هاي مورد مطالعه مي باشد. براساس بررسي هاي ژيوشيميايي، ماگماي تشكيل دهنده ي سنگ هاي مورد مطالعه داراي ماهيت قليايي با نسبت Na2O/K2O > 1 است. بررسي الگوهاي پراكندگي عناصر نادر خاكي براي نمونه هاي مورد مطالعه نشانگر غني شدگي سنگ هاي بازالتي از عناصر LREE و تهي شدگي از عناصر HREE است. الگوي پراكندگي عناصر نادر خاكي نشان دهنده ي تشكيل ماگما از يك خاستگاه گوشته اي استنوسفري (گارنت لرزوليت) است. محيط زمين ساختي منطقه هاي مورد بررسي در گستره ي درون صفحه ي قاره اي است. در منطقه خورسند كشش حاصل از فعاليت گسل نايين- بافت و در منطقه خاتون آباد، شاخه هايي فرعي از گسل انار موجب شكستگي و سپس بالا آمدن ماگما در امتداد شكستگي ها شده اند.