مديريت مشاركتي منابع آب كشاورزي و مولفه هاي موثر بر آن مطالعه استان در خوزستان

Effective Components of Participatory Management of Agricultural Water Resources: A Study in Khuzestan Province

اهميت آب به عنوان مايه حيات و ركن اساسي شكل گيري و بقا تمدن هاي كهن بشري در اقصي نقاط اين كره خاكي، لزوم مديريت كارامد آن را ضروري تر مي سازد. تجارب و شواهد جهاني نشان مي دهد كه دولت به تنهايي نمي تواند طليعه دار مديريت اين مايه حيات باشد و تلاشها براي يافتن راه حل و راهكار مناسب براي مديريت بهينه سيستم هاي آبياري جملگي براين عقيده اند كه مديريت بهينه سيستم هاي آبياري، تنها در گرو اتخاذ رويه اي كثرت گرا و مشاركتي خواهد بود. بنابراين در اين مطالعه با هدف بررسي ديدگاه آب بران نسبت به مديريت مشاركتي منابع آب كشاورزي و مولفه هاي موثر بر آن ،داده ها با استفاده از پرسشنامه جمع آوري شده و تحليل نتايج حاصل از بكارگيري نرم افزار SPSS در بخش كمي، و نيز يافته هاي تحقيق از برگزاري كارگاههاي آموزشي ويژه آب بران در راستاي اهداف مطالعه حاضر تلفيق و گزارش شده است. نتايج مطالعه نشان داد كه از ديدگاه آب بران مشاركت آنان در ارزشيابي، بررسي و انجام مطالعات اجتماعي براي محيط پيرامون، و وضوح شرح وظايف آنان مهمترين اولويت را در برنامه مديريت آبياري دارد. همچنين مولفه‌هاي موثر بر مديريت آبياري مولفه ها در سه گروه؛ فني ـ مديريتي، قوانين و مقررات و نيز گروه زمينه اي قابل تفكيك هستند.

Due to the importance of water as a basic element of life and its role as a base for development and sustainability of primordial human civilization in different parts of the world, effective management of water is necessary. World experiences and evidence show that governments alone cannot manage water resources successfully. All of the efforts to find the suitable way for this purpose have concluded that optimum management for water systems will be achieved with adoption of an approach that ensures involvement and participation of all stakeholders. The purpose of this study was to investigate views of water users toward participatory management of agricultural water resources and identifying the effective factors affecting it. The collected data of the questionnaire was analyzed with SPSS (quantitative part) and was added to the findings from water usersʹ workshops and reported. Findings showed that water users believed that their participation in evaluation and investigation of social issues in an area and clarification of the tasks expected from them are the most important items in irrigation management plans. Also, the results of factor analysis of farmersʹ views revealed that technical, legal, and context factors have affected the success of water resource management plans.