چگونگي پيدايش و تحول منصب حجابت، كتابت و وزارت از ابتدا تا پيش از خلافت عباسيان

وزير در لغت به معناي معاون و مددكار مي باشد و در اصطلاح، واسطه ميان پادشاه و مردم است و به فردي كه بارسنگين مملكت را عهده دار است گفته مي شود. ظاهراً وزير در برداشتن بار سلطنت و رياست با سلطان متفق مي باشد، بنابراين به اين لقب، ملقب شده است. اين عنوان در طبقات اجتماعي دوران ايران عصر ساسانيان وجود داشت. سپس در صدر اسلام به كار رفت. در زمان امويان نيز مفهوم وزير بيشتر به معناي ديني آن به كار مي رفت و وزيران در اين دوره، به وزير معروف نبودند و به عنوان كاتب و مشاور براي خليفه بودند.اين منصب تا زمان روي كار آمدن عباسيان عنوان رسمي نداشت. اين پژوهش درصدد تبيين و چگونگي نقش،كاركرد و تحولات مقام حجابت،كتابت و وزارت از ابتدا تا پيش از خلافت عباسيان است و تلاش مي كند كه براي اين سوال اصلي، پاسخ هايي احتمالي ارايه دهد: سيرتفاوت معنا، كاركرد و تحولات منصب وزارت از ابتدا تا پيش از خلافت عباسيان چگونه بوده است؟

Minister literally means deputy and assistant and so is an intermediary between the king and the people. And is the person who is responsible for the heavy countryʹs burden. Apparently Minister in taking monarchy and presidency’s burdan allied with the king. Thus, it is nicknamed to this epithet. There was this title in Sassanian period and in early Islam was used. The minister concept also at the time of the Omavian was more used in its religious meaning. And ministers of this period, were as scribers and mentor for the Calliph. This position until the rise of the Abbasians had no official title. This research deals with the role of Minister, application and transformation of Hejabat, scribing and Ministry from the beginning to prior to the Abbasians Calliphate. And tries to offer possible answers for this question: How was the garlic of difference in meaning, function and evolution of the minister position from the beginning to prior to the Abbasians Calliphate. Key words : Hejabat , Scribing, Ministry , the Prophet period , khalifah ar rashidin , Omavian.